Công ty vàng Franco Nevada là một trong những công ty hàng đầu tập trung vào vàng, tiền bản quyền và các luồng kim loại quý với danh mục tài sản tạo ra dòng tiền lớn nhất và đa dạng nhất. Công ty Franco Nevada có trụ sở tại thành phố Toronto thuộc tỉnh Ontario ở Canada, được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Toronto và Sở giao dịch chứng khoán New York. 

Ngoài việc tập trung vào tiền bản quyền vàng, bạc, các phân luồng kim loại quý mà Franco Nevada tập trung hướng tới là nhóm kim loại bạch kim: ruthenium, Rhodium, Palladium, osmium, iridium,…Các kim loại quý được sử dụng trong công nghiệp, thủ công nghiệp và là nguyên vật liệu để chế tác thành những loại hình vật chất nghệ thuật, đồ trang sức, vàng, tiền đúc…

Tóm tắt sơ lược về công ty vàng Franco Nevada

Năm 1986, công ty vàng Franco Nevada thực hiện thương vụ mua lại tiền bản quyền đầu tiên, đồng thời cũng tạo thêm tiền bản quyền và đầu tư vào lĩnh vực tài nguyên từ năm 1986 đến năm 2002.

Sau khi mua lại một số tiền bản quyền vào những năm 1980 và 1990, công ty Franco Nevada tiến hành bán một phần tài sản công ty Normandy Mining để đổi lấy 19,9% cổ phần của công ty.

Năm 2002, công ty vàng Newmont Goldcorp đã mua lại toàn bộ công ty vàng Franco Nevada như một phần của sự kết hợp ba bên Newmont, Normandy và Franco Nevada.

Newmont Goldcorp duy trì công ty vàng Franco Nevada như một bộ phận nắm giữ tiền bản quyền và thực hiện chuyển nhiều khoản tiền bản quyền khác cho công ty này trong khoảng thời gian 5 năm sau khi mua lại. Newmont cũng xây dựng danh mục tiền bản quyền của mình bao gồm các khoản đầu tư vào khai thác kim loại quý, và một phần về khai thác dầu và khí đốt tự nhiên.

Năm 2007, công ty vàng Franco Nevada lần đâu phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO). Công ty vàng Franco Nevada đã tăng trưởng đáng kể kể từ khi IPO thông qua việc mua lại tiền bản quyền hiện có và bằng cách mua các dòng kim loại quý trực tiếp từ các nhà khai thác mỏ. 

Các vụ mua lại lớn nhất là các dòng kim loại bằng vàng và bạc từ một số mỏ đồng lớn nhất thế giới bao gồm Cobre Panama (Panama), Candelaria (Chile), Antapaccay (Peru) và mỏ Antamina (Peru). 

Công ty vàng Franco Nevada cũng đã tiếp tục bổ sung thêm quyền sở hữu bản quyền dầu khí của mình, đặc biệt là ở các bể khai thác dầu và khí đốt lớn của Hoa Kỳ.

Công ty vàng Franco Nevada: lịch sử hình thành

Công ty vàng Franco Nevada ban đầu bắt đầu kinh doanh như một công ty thăm dò vàng vào năm 1983 và được dẫn dắt bởi các giám đốc điều hành là Seymour Schulich và Pierre Lassonde. Vào thời điểm đó, quyền sở hữu bản quyền gas và dầu khí là một trong các chiến lược kinh doanh chủ chốt. 

Năm 1985, công ty vàng Franco Nevada đã huy động được 930.000 đô la để mua lại tiền bản quyền vàng trong đợt chào bán tiếp theo. Năm 1986, công ty đã chi một nửa ngân sách của công ty (2 triệu đô la) để có được 4% doanh thu từ mỏ vàng Goldstrike có trụ sở ở Nevada thuộc sở hữu của Western States Minerals.

Mỏ Goldstrike được công ty vàng Barrick Gold mua lại vào năm 1986 và bắt đầu sản xuất vào năm 1987. Tại Goldstrike có các trầm tích loại Carlin lớn nhất toàn cầu được phát hiện và mỏ đã sản xuất 44 Moz vàng cho đến năm 2018.

Năm 1988, công ty vàng Franco Nevada đã mua bản quyền khai thác mỏ Castle Mountain ở California. Mặc dù mỏ Castle Mountain hoạt động không thành công, dẫn đến thua lỗ và cuối cùng phải đóng cửa, nhưng công ty vàng Franco Nevada đã thu về gấp ba lần khoản đầu tư 2,8 triệu đô la Mỹ trước đó.

Sau đó, công ty vàng Franco Nevada tiếp tục mua tiền bản quyền của nhiều mặt hàng khác, nhưng vẫn tục tập trung chủ yếu vào vàng.

Vào đầu những năm 1990, nhà tư vấn địa chất Ken Snyder đã thuyết phục ban quản lý của công ty vàng Franco Nevada nên đẩy mạnh khai thác ở nơi giao nhau của Carlin và Getchell ở Nevada. Việc này giúp dẫn đến việc khám phá ra vàng và bạc cao cấp, nơi đây được đặt tên là mỏ Ken Snyder. Việc xây dựng dự án tại mỏ Ken Snyder trị giá 84 triệu đô la đã được hoàn thành và khối vàng đầu tiên được sản xuất vào tháng 12 năm 1998.

Vào thời điểm này, Seymour Schulich và Pierre Lassonde thành lập một công ty con có tên là Euro Nevada. Euro Nevada chỉ tập trung vào vàng trong khi Franco Nevada hoạt động đa dạng hơn. Vào tháng 6 năm 1999, họ hợp nhất Franco Nevada và Euro Nevada để tăng tính thanh khoản, năng lực tài chính cũng như cho thấy sự cải thiện sự rõ ràng của công ty cho các cổ đông. Các công ty kết hợp này có giá trị thị trường là 3,5 tỷ đô la vào thời điểm đó.

Newmont tiếp quản công ty vàng Franco Nevada

Vào tháng 4 năm 2001, công ty vàng Franco Nevada bán mỏ Nevada Midas (trước đây có tên là mỏ Ken Snyder), mỏ duy nhất thuộc toàn quyền sở hữu của công ty này cho công ty Normandy Mining để đổi lấy 20% của Normandy và 5% tiền bản quyền khai thác mỏ. 

Tháng 9 năm đó, công ty vàng Anglo Gold Ashanti đã đấu giá Normandy với mức định giá cao hơn 60% so với chi phí mua lại của công ty vàng Franco Nevada. 

Nhận thấy tiềm năng và tận dụng sự cạnh tranh của công ty Newmont với Anglo Gold, lãnh đạo của công ty vàng Franco Nevada đã tiếp cận công ty Newmont Mining để thảo luận về việc mua Franco Nevada và Normandy. Kết quả, họ đã đạt được một thỏa thuận cao hơn lời đề nghị của công ty Anglo Gold, và cuối cùng định giá công ty vàng Franco Nevada ở mức 2,5 tỷ đô la. 

Bước nhảy vọt của công ty vàng Franco Nevada từ Newmont

Năm 2007, công ty Newmont đưa ra quyết định gạt bỏ danh mục tài sản tiền bản quyền. Pierre Lassonde, David Harquail và một nhóm nhỏ dẫn đầu bởi ban quản lý của công ty vàng Franco Nevada ban đầu, đã tung ra đợt chào bán công khai lần đầu trên Sở giao dịch chứng khoán Toronto, huy động được 1,1 tỷ đô la Canada, góp phần tài trợ cho việc mua lại 1,2 tỷ đô la Mỹ danh mục tiền bản quyền khác từ Newmont. 

Vào thời điểm đó, danh sách này là một trong những danh sách lớn nhất trong lịch sử Canada, chỉ đứng sau IPO Sun Life năm 2000 và là IPO khai thác lớn nhất trong lịch sử khai thác mỏ ở Bắc Mỹ.

Chính sự thành công, tăng trưởng tăng vọt của công ty vàng Franco Neveda đã giúp cho vàng và các loại trang sức bằng vàng tăng giá đáng kể.

Công ty vàng Franco Nevada: các mỏ chính

Mỏ Cobre Panama

Vào tháng 8 năm 2012, công ty vàng Franco Nevada hợp tác với công ty Inmet Mining để đầu tư 1 tỷ đô la vào các dòng kim loại quý khác nhau từ dự án mỏ đồng Cobre Panama.

Năm 2013, công ty First Quantum Minerals tiếp quản Inmet Mining.

Vào cuối tháng 1 năm 2018, công ty con Franco Nevada (Barbados) đã mua thêm hoạt động kinh doanh phân luồng kim loại quý từ tập đoàn Korea Resources và cung cấp đợt tài trợ thứ hai cho First Quantum để hỗ trợ công ty này có thêm 10% lãi suất trong dự án. 

Sau giao dịch này, công ty con Franco Nevada đã có lãi từ dòng kim loại quý bao gồm 100% quyền sở hữu của mỏ Cobre Panama. Franco Nevada đã tài trợ tổng cộng 1,356 tỷ đô la cho dự án Cobre Panama trị giá 6 tỷ đô la đã được lên kế hoạch ở Panama.

Vào tháng 4 năm 2019, First Quantum cho biết kế hoạch đầu tư thêm 327 triệu đô la Mỹ để mở rộng thông lượng của mỏ Cobre Panama từ 85 Mtpa lên 100 Mtpa bắt đầu từ năm 2023.

Mỏ Candelaria

Vào tháng 10 năm 2014, Lundin Mining đã đồng ý mua lại 80% cổ phần trong khu liên hợp khai thác Candelaria ở vùng Atacama của Chile từ Freeport McMoRan với giá 1,8 tỷ đô la. Để giúp tài trợ chi phí mua lại, công ty vàng Franco Nevada đã trả 648 triệu đô la để mua một mảng kinh doanh khai thác vàng và bạc trên mỏ Candelaria.

Vào thời điểm đó, mỏ Candelaria có trữ lượng hỗ trợ tuổi thọ của mỏ là 14 năm. Lundin Mining đã thành công trong việc thăm dò khi mở rộng các phần mở rộng dưới lòng đất của thân quặng và đưa tuổi thọ của mỏ lên 25 năm.

Mỏ Antamina

Vào tháng 10 năm 2015, công ty Franco Nevada đã đồng ý trả cho công ty Teck Resources 610 triệu đô la Mỹ cho 22,5% cổ phần của Teck trong sản lượng bạc tại mỏ Antamina khổng lồ ở Peru. Công ty Teck sở hữu cổ phần của mình tại Antamina cùng với công ty BHP, Glencore và Mitsubishi. 

Antamina là mỏ đồng lớn thứ tám thế giới. Việc mở rộng hầm ngầm trong tương lai tại mỏ Antamina có thể kéo dài tuổi thọ của mỏ lên hơn 40 năm. 

Mỏ Antapaccay

Vào tháng 2 năm 2016, công ty vàng Franco Nevada (Barbados) đã mua lại một mảng kinh doanh khai thác kim loại vàng và bạc liên quan đến mỏ Antapaccay ở Peru từ Glencore với giá 500 triệu đô la. Thỏa thuận này là một phần của kế hoạch giảm nợ 10 tỷ đô la được Glencore công bố vào tháng 9 năm 2015. Glencore đã đầu tư hơn 1,5 tỷ đô la để xây dựng và vận hành nhà máy và mỏ lộ thiên Antapaccay và đưa vào hoạt động vào năm 2012. 

Glencore nhận được sự chấp thuận từ chính quyền Peru vào tháng 1 năm 2020 cho sự phát triển của dự án Corocco Huayco trên tài sản Antapaccay. Dự án tích hợp sẽ có tuổi thọ 34 năm. 

Liên doanh Continental

Vào tháng 8 năm 2018, công ty vàng Franco Nevada và Continental Resources đã bắt tay để cùng nhau giành được quyền bản quyền trong các công trình dầu khí SCOOP và STACK của Oklahoma. Công ty vàng Franco Nevada cam kết đầu tư 520 triệu đô la cho liên doanh đến hết năm 2021. Liên doanh được thành lập để có được quyền bản quyền ở cấp cơ sở tại các khu vực chủ yếu nằm trong diện tích do Continental điều hành.

Vale Royal Debentures và Labrador Iron Ore

Vào tháng 4 năm 2021, công ty vàng Franco Nevada mua lại 57 triệu khoản nợ tiền bản quyền với giá 538 triệu đô la Mỹ từ ngân hàng Phát triển Brazil và chính phủ Liên bang Brazil, chiếm 14,7% tổng số khoản nợ bản quyền đã phát hành. 

Công ty vàng Franco Nevada cũng đã tích lũy khoản đầu tư 9,9% vốn cổ phần vào tập đoàn Labrador Iron Ore Royal với tổng vốn đầu tư 93 triệu đô la Canada. Các mỏ liên quan đến cả hai khoản đầu tư này đều sản xuất các sản phẩm quặng sắt cao cấp cho phép các nhà sản xuất thép giảm lượng C02 và các khí thải khác từ hoạt động của họ.

Kế vị

Vào tháng 5 năm 2020, sau hơn 12 năm đảm nhiệm vai trò này, Pierre Lassonde từ chức chủ tịch ở công ty vàng Franco Nevada và giữ vai trò chủ tịch danh dự. David Harquail, người từng là chủ tịch kiêm giám đốc điều hành kể từ khi IPO năm 2007, được bổ nhiệm làm chủ tịch và Paul Brink làm chủ tịch kiêm giám đốc điều hành.