Đá Chalcopyrite gọi là đá nhưng bản chất là một khoáng chất đồng màu vàng tự nhiên, được trải qua quá trình biến đổi chất trong thời gian dài tạo ra ánh kim màu đỏ, tím và xanh rực rỡ. Viên đá này là nguồn đồng dồi dào nhất trên trái đất và được khai thác trong nhiều thiên niên kỷ.

Đá Chalcopyrite là gì?

Đá Chalcopyrite là một loại đá bán quý được biết đến với nhiều biệt danh khác nhau như vàng Apache, Cuppropyrit, Pyrit đồng, Pyrit vàng, đồng vàng, Towanit, Gelferz, Katzengold, Kupfereisenerz, Kupfereisenerzkies và Kupferkis.

Mặc dù sở hữu những biệt danh liên quan đến vàng nhưng đá Chalcopyrite hiếm khi chứa các tạp chất vàng vàng. Duy nhất một biến thể khác của viên đá này là Chalcopyrite Auriferous, nổi bật với các tạp chất Pyrrhotite và vàng nhỏ bên trong. Chalcopyrite cũng là thành phần chính trong quá trình tạo ra vàng hồng hoặc làm quặng cho các kim loại khác như kẽm và bạc.

Tính chất vật lý và tính chất hóa học của đá Chalcopyrite

Ý nghĩa và công dụng của đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite được biết đến với nhiều đặc tính nổi bật như tăng cường sự tự tin, giải tỏa căng thẳng, lo lắng và chuyển hóa năng lượng tích cực, mang đến cho chủ nhân sự lạc quan, tầm nhìn chính xác trong cuộc sống.

Nhiều người còn sử dụng viên đá này trong quá trình hỗ trợ chữa bệnh, giúp xoa dịu nỗi đau, giảm sốt, viêm, tuần hoàn máu, hệ thống miễn dịch hoặc các bệnh hô hấp.

Đá Chalcopyrite hợp mệnh gì?

Tương tự các loại đá quý phong thủy, Chalcopyrite có khả năng thu hút sự giàu có, niềm vui, sự thành công và nâng cao trí tuệ cho những người thuộc các mệnh sau:

• Mệnh Kim: phù hợp với những viên đá Chalcopyrite màu vàng.
• Mệnh Mộc: hợp với những viên đá màu xanh lục, xanh lam hoặc cam.
• Mệnh Thủy: hợp với các viên đá màu xanh lam.
• Mệnh Hỏa: lựa chọn những viên đá quý màu tím, xanh lục, đỏ và cam.
• Mệnh Thổ: thích hợp với những viên đá màu đỏ, vàng và tím.

Đá Chalcopyrite hợp với cung gì?

Theo chiêm tinh học, đá Chalcopyrite không thuộc các loại đá khai sinh nhưng là viên đá quý dành cho cung Ma Kết và là viên đá dành cho Sao Kim. Viên đá này sẽ giúp cho chủ nhân có nguồn năng lượng tích cực, ý chí phấn đấu, sự mạnh mẽ và thịnh vượng trong cuộc sống.

4 cách chăm sóc và vệ sinh đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite được xếp hạng 3,5 điểm trên thang đo độ cứng Mohs, là loại đá mềm và dễ vỡ nên cần chú ý chăm sóc và bảo quản theo 4 cách sau:

• Sử dụng vải mềm để lau sạch các vết bẩn hoặc bụi bám trên bề mặt đá Chalcopyrite.
• Tránh để Chalcopyrite tiếp xúc trực tiếp với nước hoặc các loại hóa chất tẩy rửa.
• Cất giữ trang sức gắn Chalcopyrite trong hộp đựng chuyên dụng và đặt tránh xa các loại đá quý khác.
• Luôn tháo trang sức trước khi tham gia các hoạt động dễ gây trầy xước hoặc va đập như làm vườn, tập thể dục thể thao.

Yếu tố đánh giá chất lượng của đá Chalcopyrite

Màu sắc

Đá Chalcopyrite được biết đến với nhiều màu sắc óng ánh khác nhau nhưng phổ biến nhất là những viên có màu vàng đồng, tương tự đá Pyrite. Đôi khi, những viên Chalcopyrite bị xỉn màu sẽ xuất hiện ánh kim loại và chuyển sang màu xanh xám.

Giác cắt

Đá Chalcopyrite không được mài giác phổ biến như các loại đá quý khác. Thay vào đó, viên đá này thường được ưa chuộng cắt theo kiểu cabochon, hạt hoặc chạm khắc thành các hình tượng động vật.

Các nhà kim hoàn cũng thường bày bán viên đá này dưới dạng các mẫu vật thô.

Độ tinh khiết

Ánh kim loại tự nhiên của Chalcopyrite là một trong những sự hấp dẫn độc đáo của viên đá. Tuy nhiên, sự xỉn màu hoặc những ảnh hưởng từ thời tiết có thể làm mất đi độ bóng, gây giảm giá trị của đá quý.

Đá Chalcopyrite có qua xử lý nhiệt?

Đá Chalcopyrite thường được trải qua quá trình xử lý nhiệt bằng axit như axit sulfuric đậm đặc hoặc axit citric loãng để tăng cường màu sắc, tránh bị xỉn màu.

Những viên Chalcopyrite đã trải qua quá trình xử lý bằng axit có thể hiển thị toàn bộ quang phổ cầu vồng. Tuy nhiên, các viên đá màu xanh lam và màu tím thường được ưa chuộng hơn.

Giá trị đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite chất lượng đá quý có giá rất phải chăng, dao động từ 15 đến 40 USD mỗi carat. Các tác phẩm chạm khắc bằng Chalcopyrite có kích thước khác nhau, thường có giá trị từ 15-70 USD. Đặc biệt, một số tác phẩm được chế tác từ thợ mài giác có tay nghề lâu năm sẽ có giá lên đến 300 USD.

Những món trang sức đính cườm được bày bán với giá 5-20 USD, trong khi các mẫu vật cabochon trơn thường có giá khoảng 15-30 USD và những chiếc cabochon druzy có giá khoảng 18 USD. Những mảnh Chalcopyrite thô có giá dưới 0,10 USD/ carat và các mẫu vật thô được xử lý bằng axit để tạo sự óng ánh có giá khoảng 15-35 USD.

Các loại đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite được biết đến với nhiều loại khác nhau, bao gồm:

• Chalcopyrite Argentina: Khoáng chất chứa thành phần bạc.
• Stannian Chalcopyrite: Là loại khoáng chất thiếc.
• Chalcopyrite giàu PGE: Chứa 43,7% nguyên tố nhóm bạch kim như Palladium, Rhodium, Ruthenium, Iridium, Osmium.
• Zincian Chalcopyrite: Khoáng chất chứa kẽm được tìm thấy ở Atlantis II Deep, lưu vực lớn nhất ở Biển Đỏ.
• Blister Copper (Vỉ đồng): Có hình dáng botryoidal tương tự chùm nho.

So sánh đá Chalcopyrite với các loại đá khác

Chalcopyrite và đá Pyrite

Đá Chalcopyrite và đá Pyrite đều được gọi là vàng của kẻ ngốc, có màu sắc đồng thau và thành phần khoáng chất chứa sunfua. Tuy nhiên, chỉ có Pyrite là khoáng chất sunfua sắt (FeS2), trong khi Chalcopyrite là sunfua sắt đồng.

Hai loại khoáng chất này được phân biệt bằng độ cứng như Chalcopyrite có độ cứng thấp, chỉ đạt 3,5 điểm trên thang đo độ cứng Mohs và đá Pyrite có độ cứng trung bình, được xếp hạng từ 6-6,5 điểm trên thang Mohs. Ngoài ra, Chalcopyrite còn có vệt màu xanh đen trong khi Pyrite có màu nâu đen.

Chalcopyrite và quặng Peacock

Quặng Peacock hay còn được gọi là đá Bornite, một loại sunfua sắt đồng khác với công thức hóa học là Cu5FeS4 và hệ tinh thể trực thoi. Viên đá này có cấu trúc dễ vỡ và bị xỉn màu tự nhiên, hiển thị ánh kim xanh lam độc đáo.

Dù có bề ngoài tương tự quặng Peacock nhưng đá Chalcopyrite vẫn được phân biệt thông qua ánh kim đầy màu sắc và độ xỉn màu tự nhiên.

Trang sức gắn đá Chalcopyrite

Sở hữu màu sắc đồng thau lấp lánh, đá Chalcopyrite được sử dụng để chế tác thành các loại trang sức độc đáo như vòng tay, dây chuyền, bông tai và nhẫn,… kết hợp cùng với kim loại quý như vàng vàng, vàng trắng, vàng hồng, bạc, bạch kim để tăng thêm sự quyến rũ và nổi bật cho chủ nhân.

Lịch sử đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite là một tinh thể nguyên tố bão trong tín ngưỡng Thời đại Mới, là sự kết hợp cả bốn nguyên tố và tượng trưng cho sự biến đổi trong cuộc sống. Những viên đá vàng Apache cũng tượng trưng cho trí tuệ, sự chấp nhận và tích cực.

Chalcopyrite có bề dày lịch sử trải dài từ thời đại đồ đồng, khoảng 3300 năm trước Công nguyên đến năm 1200 trước Công nguyên. Viên đá này thường được khai thác và nấu chảy để lấy đồng. Tuy nhiên, đến năm 1725, nhà hóa học và khoáng vật học người Đức, Johann Friedrich (J.F.) Henckel đã đặt tên cho viên đá theo thuật ngữ Hy Lạp chalkos, có nghĩa là đồng và thuật ngữ pyrit trong tiếng Latin, có nghĩa là tấn công lửa. Năm 1960, các nhà hóa học Đức đã tiến hành xử lý viên đá này bằng axit để tạo nên sự óng ánh đầy màu sắc.

Quá trình hình thành đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite được hình thành theo nhiều cách khác nhau, phổ biến nhất là sự lắng đọng đồng trong quá trình tuần hoàn thủy nhiệt, nồng độ đồng magma kết tinh hoặc đồng bị tách khỏi dung dịch silica bằng sunfua. Những viên Chalcopyrite có chất lượng đồng cao thường xuất hiện dưới dạng trầm tích thủy nhiệt trong các mỏ khoáng sản sunfua. Những khu vực có thể tìm thấy Chalcopyrite khác bao gồm đá trầm tích cacbonat, vỉa than và các mỏ đồng xốp.

Thời tiết cũng có thể khiến đá Chalcopyrite biến đổi thành một số khoáng chất sunfat, oxit và hydroxit khác nhau. Đôi khi, các nhà kim hoàn cũng phát hiện một số khoáng chất khác như Azurite, Malachite và Chrysocolla bên trong viên đá.

Nơi khai thác đá Chalcopyrite

Đá Chalcopyrite được tìm ở rất nhiều nơi trên thế giới như núi Andes, Châu Úc, Canada, Trung Quốc, Anh, Đức, Nhật Bản, Kosovo, Peru, Rumani, Nga, Tây ban nha và Tasmania.

Một số Chalcopyrite khác cũng được tìm thấy tại các vị trí địa lý hạn chế như:

• Chalcopyrite chứa bạc: Phần Lan và Nga.
• Zincian Chalcopyrite: Atlantis II Deep (lưu vực tàu ngầm lớn nhất ở Biển Đỏ).
• Chalcopyrite chứa vàng: Tuscany, Ý, Arizona, Bắc Carolina, Pennsylvania và Rhode Island, Hoa Kỳ.