Đá Topaz là gì?
Đá Topaz một loại đá quý thuộc nhóm khoáng vật silicat được flo hóa, có tính chất mềm hơn kim cương, ruby và sapphire nhưng cứng hơn thạch anh. Đá Topaz còn có tên khác là đá Hoàng ngọc, đại diện cho sức mạnh, sự thông tuệ, lòng quả cảm và cũng là biểu tượng của tình bạn bền chặt. Đây cũng là loại đá được sử dụng rộng rãi qua nhiều thời kì lịch sử và qua nhiều nền văn hóa.
Nội Dung Bài Viết
Tính chất vật lý và tính chất hóa học của đá Topaz
Công thức hóa học |
Al2(F,OH)2SiO4 |
Cấu trúc tinh thể |
Trực thoi (dạng lăng trụ) |
Màu sắc |
Thường có màu xanh lam, màu vàng hoặc không màu. Đá màu hồng và đá màu đỏ rất hiếm |
Tính đa sắc |
Có tính đa sắc khá rõ ràng nhưng không mạnh ngoại trừ Topaz hồng có ánh lửa |
Tính phát quang |
Topaz không màu và xanh dương phát quang màu lục và vàng nhạt dưới sóng dài, cường độ rất yếu dưới sóng ngắn |
Phương pháp xử lý |
Ở mức nhiệt 450 độ C, Đá Topaz sẽ nhạt màu nhưng dần đậm lên khi để nguội |
Khối lượng riêng |
3.49 – 3.57 |
Độ cứng |
8.0 trên thang độ cứng Mohs |
Ý nghĩa của đá Topaz
Đá Topaz có khả năng chữa lành, bảo vệ con người khỏi lòng tham và giảm bớt những cảm xúc khắc nghiệt và là một trợ thủ đắc lực trong thiền định. Đá Topaz cũng đại diện cho sức mạnh, trí tuệ, lòng dũng cảm và là biểu tượng của tình bạn. Đá Topaz là một trong những viên đá sinh thần của tháng 11, cùng với thạch anh vàng Citrine. Do trước đây Đá Topaz màu vàng rất nhiều, tuy nhiên hiện nay, Topaz màu xanh lam/ xanh dương đang chiếm ưu thế. Màu xanh dịu nhẹ của Đá Hoàng ngọc khiến người ta dễ nhầm loại đá này với Aquamarine nhưng nếu quan sát một cách tỉ mỉ và nhạy bén, bạn vẫn có thể nhìn ra điểm khác biệt về màu sắc giữa chúng. Đá Topaz xanh lam / xanh dương còn là viên đá đánh dấu 4 năm kỉ niệm ngày cưới, trong khi đó Imperial Topaz kỷ niệm 23 năm ngày cưới.Đá Topaz và giá trị phong thủy
Đá Topaz có công dụng tuyệt vời trong việc giúp con người thư giãn và giải tỏa mọi căng thẳng. Đá Hoàng ngọc có tính nhất thể và kết nối cao, điều chỉnh kinh mạch của cơ thể để hướng năng lượng tới nơi cần thiết. Đá Hoàng ngọc có nguồn năng lượng từ mặt trời của nguyên tố lửa, liên kết với khu vực phía nam của ngôi nhà hoặc căn phòng. Bạn nên lựa chọn một viên Đá Topaz màu cam vàng để làm điểm nhấn như một loại phụ kiện cho những nơi cần năng lượng cao như phòng làm việc hoặc phòng hồi sức. Những viên Đá Hoàng ngọc hồng sẽ mang lại năng lượng nữ tính của sự trưởng thành và tình mẫu tử. Đá quý màu vàng với nguồn năng lượng dồi dào nên được đặt trong phòng khách để mang lại sự tươi sáng cho toàn bộ không gian.Đá Topaz hợp với mệnh gì?
Đá Hoàng ngọc được cho là sẽ giúp một người có được nghị lực và quyết tâm để sống độc lạp, loại bỏ sự dựa dẫm vào người khác. Viên đá sẽ mang lại vận khí và xua đuổi những thứ xui xẻo khỏi người mệnh Mộc và mệnh Thủy.Cách bảo quản đá Topaz
Các tinh thể Đá Topaz rất dễ bị phân tách và áp suất quá cao / thay đổi nhiệt mạnh có thể khiến viên đá bị vỡ dễ dàng nên dù đạt 8 điểm trên thang độ cứng Mohs (gần bằng Kim cương) thì loại đá này vẫn bị đánh giá là có độ bền không cao. Do đặc điểm này, đá Hoàng ngọc đòi hỏi sự nâng niu đặc biệt trong quá trình cắt, đánh bóng và thiết lập trang sức. Để giữ trang sức của bạn bền vững với thời gian, bạn nên:- Đá Topaz cần được bảo vệ khỏi những cú va chạm mạnh.Để giảm thiểu trầy xước và mài mòn, hãy cất riêng từng món đồ trang sức đẹp trong một miếng vải mềm hoặc hộp đựng có đệm.
- Tránh tiếp xúc lâu với ánh sáng chói vì một số viên đá Topaz có thể bị mờ đi.
- Tránh sử dụng chất tẩy rửa bằng sóng siêu âm và hơi nước cho đá Topaz.
- Như đa số trang sức đá quý khác, đồ trang sức Đá Topaz tốt nhất nên được làm sạch bằng nước ấm, xà phòng cùng vải sợi nhỏ hoặc vải mềm khác.
- Hãy mang tất cả đồ trang sức đẹp từ đá Topaz của bạn đến tiệm kim hoàn chuyên nghiệp ít nhất hai lần một năm để làm sạch và kiểm tra kỹ lưỡng.
Chọn đá Topaz như thế nào
Đá Topaz sau khi được xử lý có rất nhiều màu sắc đa dạng và mỗi loại lại có những tiêu chí đánh giá và đặc điểm riêng. Trong tiêu chuẩn 4C của tổ chức GIA bao gồm: màu sắc, độ tinh khiết, giác cắt và trọng lượng thì yếu tố màu sắc (Color) là yếu tố quan trọng nhất tạo nên giá trị của một viên đá.Màu sắc (Color) là yếu tố quan trọng nhất
Đá Topaz nguyên chất có dạng trong suốt và không màu, các tạp chất khác sẽ khiến viên đá biến đổi màu sắc. Đá Topaz cũng có nhiều màu sắc khác nhau như vàng, hồng, xanh lá cây, tím, cam, và nhiều tông màu xanh lam/xanh dương nổi tiếng. Bên cạnh màu vàng là phổ biến hơn cả thì đá Topaz xanh lam/ xanh dương tự nhiên lại cực kỳ hiếm có. Hầu như tất cả các viên Đá Hoàng ngọc xanh lam/ xanh dương trên thị trường đều được xử lý nhiệt hoặc chiếu xạ. Loại đá đẹp và có giá trị nhất của đá Topaz vàng là màu vàng cam óng ánh được gọi là ‘Imperial Topaz’- hay đá Topaz Hoàng gia. Những viên đá màu nâu đậm (Imperial Topaz) và có thêm ánh đỏ lại càng có giá trị cao. Tuy nhiên, cần lưu ý việc tiếp xúc liên tục với ánh sáng ban ngày có thể làm phai màu nâu vàng này.Phân loại màu Đá Topaz
Ngày nay, các nhà kim hoàn đã phân loại Topaz theo hình dạng và màu sắc khác nhau. Những cái tên được đề cập dưới đây được sử dụng nhiều trên thị trường. Đá Topaz hoàng gia (Imperial Topaz) Đây là loại đá hoàng ngọc có giá trị nhất với màu vàng cam óng ánh cùng sắc đỏ hoặc hồng đậm. Đá Topaz không màu Còn được gọi là Đá Topaz trắng, là dạng đá không màu trong suốt. Đây là một trong những loại đá quý màu trắng và là một trong các loại đá giống kim cương. Đá Topaz xanh lam / xanh dương (Sky Blue Topaz) Là loại đá Hoàng ngọc phổ biến nhất trong các món trang sức đá quý. Dù vậy, đây lại là loại Đá Topaz hiếm có và phải qua xử lý nhiệt để tạo màu. Đá Topaz xanh dương Thụy Sỹ (Swiss Blue Topaz) Loại này sẽ mang màu xanh dương sống động và lấp lánh vừa phải. Đá Topaz xanh dương London (London Blue Topaz) Loại đá Topaz này mang tông màu sậm hơn Swiss Blue Topaz. nhưng nhạt hơn màu Sapphire xanh lam thông thường. Màu sắc của viên đá từ xanh lam / xanh dương trung bình đến xám đậm. Đá Topaz hồng Có màu hồng nhạt đến trung bình, Đá Topaz màu hồng trong suốt và bóng sáng có thể bị nhầm lẫn là Morganite hoặc Tourmaline hồng. Topaz hồng cũng là một trong số những loại đá quý màu hồng được nhiều người săn đón. Đá Topaz bí ẩn (Mystic Topaz) Đây là một loại đá không màu tự nhiên đã được tráng để tạo hiệu ứng cầu vồng tuyệt đẹp. Về cơ bản, đây là một Đá Topaz trong suốt được tăng cường màu sắc để xuất hiện cầu vồng với màu xanh lá cây, xanh lam / xanh dương và tím khá nổi bật. Đá Topaz vàng Đây là loại đá Topaz có giá trị thấp nhất, có màu từ vàng đến nâu vàng. Azotic Topaz Đây là một loại đá Topaz màu hồng cam với hiệu ứng màu sắc giống như cầu vồng, được tạo màu nhân tạo bằng kỹ thuật phủ 1 lớp màng kim loại mỏng trên bề mặt của viên đá quý.Đá Topaz: các phương pháp xử lý được chấp nhận rộng rãi
Đá Topaz có nhiều trong tự nhiên với kích thước lớn, mặc dù chúng thường là dạng không màu. Một lớp đá trong suốt sẽ được chiếu xạ để tạo ra màu xanh lam / xanh dương tuyệt đẹp. Xử lý nhiệt là một tiêu chuẩn được ngành công nghiệp đá quý chấp nhận. Mặc dù các phương pháp xử lý này đem lại màu sắc vĩnh viễn thì một số loại đá hoàng ngọc vẫn có thể bị mất / phai màu một phần nếu tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời hoặc nhiệt độ cao.Độ tinh khiết (Clarity)
Đá quý đá Topaz sau khi được tạo hình thường không có tạp chất dễ thấy bằng mắt thường. Điều này đặc biệt đúng với đá màu xanh lam / xanh dương, không màu và Topaz vàng.Viên Đá Topaz nặng 12.25ct và chưa qua xử lý có độ tinh khiết cao khi không thể thấy các tạp chất bằng mắt thường.
Giác cắt (Cut)
Vì tinh thể đá Topaz thường dài hoặc có hình cột nên đá Hoàng ngọc thường được cắt thành hình bầu dục dài hoặc hình quả lê để giữ được lợi nhuận. Nếu phần thô có màu sắc đậm, người cắt thường chọn kiểu cắt theo hình chữ nhật với 4 góc được mài phẳng để tối đa hóa màu sắc và giữ được nhiều trọng lượng nhất. Đá Topaz được cắt theo nhiều hình dạng và kiểu cắt khác nhau bao gồm tất cả các hình dạng đá quý tiêu chuẩn như hình bầu dục, quả lê, hình tròn, hình đệm, hình tam giác, hình marquise và hình cắt theo hình chữ nhật với 4 góc được mài phẳng,… Các hình dáng tự do khác sẽ do nguồn cảm hứng của nhà thiết kế.Phong cách cắt kết hợp hiện đại đã làm tăng cường độ màu đáng kể cho viên Topaz xanh dương nặng 14.68ct này.
Topaz là loại đá quý có khả năng thể hiện tốt mọi phong cách cắt khác nhau: các đường cắt rực rỡ với các mặt hình tam giác và hình cánh diều, các đường cắt theo cấu trúc xếp tầng với các hàng đồng tâm của các mặt song song; các đường cắt hỗn hợp thường bao gồm nửa phần dưới được cắt rực rỡ và nửa phần trên cắt theo cấu trúc xếp tầng;… đều phổ biến. Bởi vì nguồn cung cấp đá hoàng ngọc xanh đã qua xử lý rất dồi dào nên chúng được cắt và thiết kế hàng loạt trên thị trường trang sức theo cả các hình dáng tiêu chuẩn và thiết kế đá quý độc đáo.Trọng lượng (Carat)
Đá Topaz được cắt theo hình dáng tiêu chuẩn cho ngành trang sức có kích thước và trọng lượng đa dạng. Đá quý có kích thước nhỏ hơn thường không đắt, nhưng giá lại tăng đối với những viên đá quý trên 10 × 8 mm.Viên Topaz được chạm khắc 61,78 carat này là một tác phẩm điêu khắc thực sự độc đáo và đầy tính nghệ thuật.
Sự chuyên nghiệp và tinh tế trong từng nét khắc cùng quá trình xử lý nhiệt đã khiến viên đá trông lung linh như chứa nước.
Đá Topaz được khai thác ở đâu?
Ở Mỹ, đá Topaz được khai thác từ dòng dung nham tại núi Đá Topaz của Utah. Đá Hoàng ngọc cũng được khai thác ở Nga, Afghanistan, Sri Lanka, Cộng hòa Séc, Pakistan, Mexico, Úc, Nigeria, Brazil, Na Uy, Đức, Ý và Đức. Trong đó, bang Texas là nơi chuyên cung cấp Topaz xanh dương. Đá Topaz cứng hơn thạch anh nhưng mềm hơn đá họ corundum (Sapphire và Ruby) hoặc kim cương. Các tinh thể đá Hoàng ngọc thô thường xuất hiện cùng với tinh thể thạch anh. Đá Hoàng ngọc tự nhiên thường không màu, tất cả màu sắc khác trên thị trường là do đá thô đã được qua xử lý.Đá Topaz xanh lam so sánh với Aquamarine
Một loại đá quý màu xanh lam / xanh dương dễ bị nhầm lẫn với đá Topaz là Aquamarine. Khi quan sát kỹ, bạn sẽ thấy Aquamarine còn ánh thêm màu xanh lục, giống như đại dương. Bởi vì màu mà Aquamarine có được hoàn toàn từ tự nhiên, không giống như màu của Topaz xanh lam/ xanh dương, bạn sẽ thấy nhiều biến thể màu hơn, bao gồm những tông màu nhạt. Đá Topaz sẽ là một lựa chọn tốt hơn cho thiết kế trang sức cần nhiều đá quý phụ kích thước nhỏ. Bên cạnh đó Topaz còn có độ phản xạ ánh sáng cao hơn Aquamarine vì vậy Topaz nhìn sẽ lấp lánh hơn một chút. Khối lượng riêng của đá hoàng ngọc cũng lớn hơn nhiều so với Aquamarine vì vậy cùng trọng lượng 1ct thì viên Topaz trông sẽ nhỏ hơn Aquamarine. Cả Topaz và Aquamarine đều là những viên đá chất lượng được các nhà trang sức cao cấp ưa dùng vì vẻ đẹp của nó.Các câu hỏi phổ biến về Đá Topaz
Đá Topaz là gì?
Đá Topaz (hay còn gọi là đá Hoàng ngọc) là đá quý thuộc khoáng vật silicat có độ cứng cao chỉ sau Kim cương và corundum (Ruby, Sapphire). Hầu hết Đá Topaz tự nhiên không có màu nên sự đa dạng màu sắc của Đá Topaz trên thị trường đến từ các phương pháp xử lý nhiệt hoặc chiếu xạ.
Đá Topaz hợp mệnh nào?
Trong chiêm tinh học, Đá Topaz là viên đá khai sinh cho tháng 12 và cũng là biểu tượng của chòm sao Nhân Mã. Với nền phong thủy Phương Đông, Đá Topaz sẽ đem lại niềm vui và nâng cao vận khí của người Mệnh Thủy và mệnh Mộc