Xử lý đá Emerald là chủ đề được quan tâm rộng rãi tại khắp nơi trên thế giới. Câu hỏi mà chúng tôi nhận được nhiều nhất về đá Emerald, còn gọi là Ngọc lục bảo, là: “Có phải tất cả Ngọc lục bảo trên thị trường đều cần được xử lý không?” Câu trả lời đơn giản là không. Phần lớn các Ngọc lục bảo trên thị trường đều đã qua xử lý, tuy không phải là tất cả. Vậy nên khi đi mua đá Emerald, người mua am hiểu thường mặc nhiên cho là viên đá đã qua xử lý, trừ khi người bán đưa ra được các bằng chứng thuyết phục.

Hầu hết Ngọc lục bảo phải qua xử lý rồi mới được đem bán trên thị trường miễn. Tuy nhiên, có một số phương pháp xử lý Ngọc Lục Bảo không được đảm bảo mà người bán vẫn làm ngơ đem bán cho khách hàng vì lợi nhuận.

Ngoài ra, chúng tôi có cung cấp thông tin để các bạn có thể tham khảo thêm về cách xem xét đánh giá chất lương một viên đá Emerald – đá Ngọc lục bảo.

Các phương pháp hay được áp dụng xử lý Ngọc lục bảo

Ngọc lục bảo chất lượng cao không qua xử lý có thật sự tồn tại?

Những viên Emerald tự nhiên chưa qua xử lý có vẻ đẹp được đánh giá cao phần lớn đến từ Zambia. Tuy nhiên, số lượng đá Emerald tự nhiên như thế này thường không nhiều. Và tất nhiên những viên đá này sẽ có giá thành rất cao – đó có thể là lý do khiến bạn suy nghĩ đến một loại đá thay thế khác.

Bên cạnh Zambia, Ngọc lục bảo cũng được khai thác nhiều tại Colombia nhưng những viên đá này có rất nhiều tạp chất. Phương pháp xử lý đá Emerald được tạo ra để che giấu và cải thiện những viên đá có khuyết điểm này.

Đá Emerald chưa qua xử lý

Xử lý đá Emerald bằng phương pháp phủ dầu (Oil Treatments)

Có nhiều loại dầu được sử dụng để lấp đầy các vết nứt bên trong viên đá và phương pháp xử lý Ngọc Lục Bảo này được gọi chung là phương pháp phủ dầu. Điển hình nhất là việc sử dụng dầu không màu của gỗ tuyết tùng.

Mặc dù cách xử lý đá Emerald này được chấp nhận rộng rãi và bạn sẽ thấy nhiều nơi bán quảng cáo về tính ưu việt nhưng vẫn có những hạn chế:

• Xử lý đá Emerald bằng phương pháp phủ dầu sẽ có khả năng giấu đi các tạp chất và cải thiện màu sắc của viên ngọc lục bảo.

Dầu sẽ giúp các tạp chất hoặc bao thể được che bớt đi rất nhiều và đồng thời làm màu sắc viên đá trở nên tốt hơn nhưng cũng sẽ khiến viên đá dễ vỡ hơn. Thậm chí một số viên sau khi qua phương pháp xử lý không đạt chất lượng để làm đồ trang sức đá quý.

Người bán đôi khi cũng không thể biết viên đá được cải thiện đến mức độ nào vì quá trình xử lý đá Emerald được diễn ra rất lâu trước khi viên đá đến với họ.

• Không đạt hiệu quả vĩnh viễn

Theo thời gian, lớp dầu sẽ bị bào mòn hết dần và khi ấy viên đá của bạn có thể trông rất khủng khiếp.

• Gây khó khăn và tốn kém cho việc bảo dưỡng và duy trì

Các món đồ trang sức bằng Ngọc lục bảo, đặc biệt bị hao mòn rất nhiều. Emerald còn là viên đá có rất nhiều khuyết điểm nên không hay được ưa chuộng để làm trang sức đeo hàng ngày.

Nếu viên đá của bạn cần cải thiện vết sứt hay bất kỳ tạp chất nào, việc tra dầu sẽ khiến những phần được làm mới tại các mặt cố định thường không khớp với phần còn lại của viên đá. Ngoài ra, xử lý đá Emerald kiểu này đòi hỏi bảo dưỡng thường xuyên gây tốn thời gian và tiền bạc.

Xử lý đá Emerald bằng cách phủ dầu so với xử lý nhiệt ở các đá khác

Có thể bạn đã từng nghe một số nơi so sánh Emerald xử lý phủ dầu với Sapphire được xử lý nhiệt. Thực tế hai phương pháp này rất khác nhau. Xử lý nhiệt không chỉ mang lại hiệu quả vĩnh viễn mà quá trình này còn có thể tự xảy ra trong tự nhiên (dưới mức nhiệt cao của dòng nham thạch dưới lòng đất) và đá Sapphire sẽ giữ được màu sắc mãi mãi. Tuy nhiên, các viên đá Sapphire đã qua xử lý nhiệt nhân tạo cũng sẽ được người bán thông báo cho người mua.

Nhưng bạn đã bao giờ nghe nói về những viên đá được bôi dầu từ trong lòng đất chưa? Tất nhiên là chưa. Vì vậy khi mua đá Emerald và đá Sapphire, người mua cần mặc định các viên đá này đã qua xử lý.

Xử lý đá Emerald bằng nhựa (Opticon Filler)

Opticon là một loại nhựa polyme dẻo dùng để phủ lấp bề mặt và các lỗ rỗng trong viên đá Ngọc lục bảo (cả đá thô và đã hoàn thiện), thường trong môi trường chân không. Nhựa dẻo sẽ lấp đầy các lỗ hổng, cải thiện màu sắc và độ bền cho đá quý.

Mặc dù phương pháp xử lý Ngọc lục bảo này có tính ổn định lâu dài hơn so với phương pháp tráng dầu, nhưng viên đá sẽ có màu vàng, bị phân hủy theo thời gian và trong một số dung môi. Tuy nhiên, kể cả khi đã xử lý bằng nhựa, viên đá thường sẽ được xử lý phủ dầu sau đó.

Thang điểm về độ tinh khiết cho Ngọc lục bảo

Độ tinh khiết (Clarity) của Ngọc lục bảo trong hệ thống phân loại GIA

Hệ thống đánh giá chất lượng đá quý GIA giúp phân loại đá quý thành các cấp khác nhau dựa trên số lượng và mức độ tạp chất mà chúng sở hữu, bao gồm: Loại I, II và III. Đá quý loại I thường không có tạp chất nhìn thấy bằng mắt thường. Loại II thường có ít tạp chất, trong khi loại III hầu như luôn luôn tồn tại nổi bật những khuyết điểm này. (Emerald thuộc loại III).

Ngọc lục bảo có độ tinh khiết cao nhất là “VVS” (có rất ít tạp chất). Bởi vì thuộc loại III nên Ngọc lục bảo được xếp vào những loại đá quý có độ tinh khiết thấp nhất. Khác với các loại đá quý thuộc loại I và II, một viên Ngọc lục bảo được coi là hoàn hảo vẫn sẽ có tạp chất.

So sánh hai viên Ngọc lục bảo (Emerald) và Ngọc hải lam (Aquamarine) cùng cấp độ tinh khiết

Cả hai loại đá này cùng thuộc họ đá Beryl. Theo một số chuyên gia, việc có các tiêu chuẩn riêng về độ tinh khiết cho từng loại đá quý khác nhau sẽ gây ra sự khó hiểu và rắc rối.

Lấy ví dụ một viên Aquamarine (cũng là một thành viên của họ khoáng vật beryl như Ngọc lục bảo) có cấp độ là “VS” – cấp độ khá sạch, có tạp chất rất nhỏ và không thể thấy bất kỳ tạp chất nào nếu chỉ nhìn bằng mắt thường không qua đào tạo. Bây giờ, bạn hãy so sánh một viên Ngọc lục bảo cũng được xếp loại “VS”. Liệu hai viên đá này có cùng chất lượng về độ tinh khiết. Chúng cần được phân biệt ra sao?

Trong hệ thống GIA, Aquamarine có độ tinh khiết cao thuộc loại I. Đối với những viên đá quý này, cấp VS có nghĩa là chúng có tạp chất rất nhỏ, khá khó nhìn thấy dưới độ phóng đại 10X. Mặt khác, Emerald thuộc loại III nên cấp điểm VS ám chỉ rằng các tạp chất của chúng được nhìn thấy rõ ràng dưới độ phóng đại 10X. Do vậy, Emerald cùng cấp độ với đá Aquamarine sẽ có những tạp chất rõ ràng hơn.

Những viên đá thay thế cho Ngọc lục bảo đã qua xử lý

Xử lý Ngọc Lục Bảo diễn ra rất phổ biến nên rất khó để mua được 1 viên đá tự nhiên 100%. Nếu không ưng ý với một viên Ngọc lục bảo đã qua xử lý nhưng vẫn yêu thích đá màu xanh lục bí ẩn của loại đá này, bạn sẽ có những lựa chọn thay thế sau đây. Bạn có thể mua những loại đá quý khác có chất lượng cao hơn với cùng một mức giá bỏ ra.

Ngọc lục bảo nhân tạo

Những viên Ngọc lục bảo nhân tạo được nuôi cấy bằng cách thủy nhiệt là một sự đầu tư khá tốt so với lựa chọn một viên đá quý tự nhiên được xử lý phủ dầu (hoặc phương pháp khác) nhưng đi kèm nhiều hạn chế.

Tuy nhiên, một số người vẫn yêu thích những viên đá tự nhiên hấp dẫn được hình thành từ hàng ngàn năm dưới lòng đất hơn một sản phẩm nhân tạo, dù cho chúng phải qua quá xử lý khác nhau.

Đá Tsavorite (Đá ngọc hồng lựu màu xanh lục)

Loại Ngọc hồng lựu Garnet có màu xanh lục như Tsavorite thường tương đối nhỏ ( một viên đá hoàn thiện nặng 5 ct đã là rất lớn trong khi những viên 1 ct khá phổ biến). Tuy nhiên, chúng có màu sắc chất lượng cạnh tranh với Ngọc lục bảo và có độ tinh khiết cao hơn, dù là đá thô hay đã cắt. Thông thường, loại đá này không cần bất kỳ phương pháp xử lý nào và chúng có độ cứng và độ bền ngang ngửa hoặc vượt qua Ngọc lục bảo. Về giá cả chung, Tsavorite có phạm vi giá thành dao động quanh đá Emerald, cao hay thấp hơn tùy vào từng viên đá cụ thể. Tuy nhiên, chúng có độ phân tán ánh sáng và độ phản xạ ánh sáng tạo ra độ lấp lánh mà những viên Ngọc lục bảo chất lượng tốt cũng không thể sánh bằng.

Mint Grossular Garnet (Đá Ngọc hồng lựu màu xanh bạc hà)

Cũng như Tsavorite, đá Mint Grossular Garnet không hay được tìm thấy ở kích thước lớn, 1ct là phổ biến. Mặc dù Mint Grossular có màu xanh lục không đậm bằng Ngọc lục bảo, nhưng chúng được đánh giá cao về vẻ đẹp độc đáo, độ cứng và độ bền cao (bằng Ngọc lục bảo), độ lấp lánh vượt trội và không cần qua xử lý.

Chrome Tourmaline

Cứng hơn và bền hơn Ngọc lục bảo, đá Chrome Tourmaline khá phổ biến và có giá thành thấp hơn cả Tsavorite lẫn Emerald. Loại Tourmaline này có độ rực màu rất mạnh mang sắc lục cực kỳ đậm. Bạn cần phân biệt được Chrome Tourmaline với Verdelites hoặc Tourmaline xanh vì những viên đá này rẻ hơn nhưng lại hay được một số đại lý giới thiệu là Chrome Tourmaline để bán với giá cao hơn.

Tourmaline xanh lục

Tourmaline xanh lục rất phổ biến và có màu sắc rất gần với Ngọc lục bảo. Những viên Tourmaline xanh lục độc đáo đến từ Afghanistan có thể sánh ngang với Ngọc lục bảo.

Chrome Diopside

Loại Chrome Diopside xanh lục này có độ cứng thấp hơn Ngọc lục bảo và chỉ số khúc xạ (RI) là 1,67-1,72 nên không phù hợp với loại trang sức như nhẫn nhưng lại rất hợp với hoa tai hoặc dây chuyền. Chrome Diopside có số lượng nhiều và kích thước đa dạng, giá thành hợp lý mà lại không cần qua xử lý.

Đá Peridot

Đá Emerald và đá Peridot hiển thị các sắc thái khác nhau của xanh lục. Tuy nhiên, có một số viên đá Peridot không cần qua xử lý có màu sắc chất lượng của Emerald với độ lấp lánh đẹp hơn bất kỳ viên Ngọc lục bảo nào. Các viên đá Peridot thông thường cũng không cần qua bất kì xử lý nào.

Xử lý Ngọc Lục Bảo không phải là vấn đề quá nghiêm trọng khi bạn quyết định mua viên đá trừ khi viên đá đã bị xử lý quá nhiều. Đồng nghĩa với việc khi bạn quyết định bán lại viên Emerald đã qua xử lý, giá trị của viên đá cũng bị mất đi so với lúc bạn mua.