Đá Diaspore hay còn được gọi là Zultanite hoặc Csarite, là một trong những loại đá có khả năng đổi màu hiếm nhất trên Trái đất. Đá Diaspore chỉ được khai thác duy nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ với các màu sắc nổi bật như xanh lục, vàng, hồng và sâm panh, những màu này có sự thay đổi theo ánh sáng khác nhau.

Đá Diaspore là gì?

Đá Diaspore là đá khoáng chất dạng nhôm oxit hydroxit, chất lượng cao.

Viên đá này là một trong ba thành phần khoáng chất chính của Bauxite, một loại quặng quan trọng của nhôm được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp.

Đá Diaspore có khả năng thay đổi màu sắc độc đáo trong các điều kiện ánh sáng khác nhau, làm cho viên đá này trở nên cực kỳ quý hiếm.

Dưới ánh sáng tự nhiên, các viên đá quý này có màu xanh lục với những tia sáng màu vàng và dưới ánh sáng có nhiệt độ cao, loại đá quý này sẽ có màu hồng hoặc màu sâm panh. Nếu đá Diaspore tiếp xúc với ánh sáng dịu nhẹ như ánh nến, loại đá này sẽ đổi sang màu hồng nhạt từ cam đến đỏ mâm xôi.

Nguồn gốc đá Diaspore

Đá Diaspore được tìm thấy ở dãy núi Ural của Nga vào năm 1801. Nhưng đến năm 1980, viên đá này mới cắt giác cạnh giống các loại đá quý thông thường.

Loại đá quý đổi màu này chỉ được khai thác hạn chế mặc dù đá Diaspore có thể được tìm thấy ở nhiều địa điểm khác nhau trên thế giới. Trong đó, nguồn thương mại lớn duy nhất là Mugla, Thổ Nhĩ Kỳ.

Các nguồn cung cấp Diaspore nhỏ hơn bao gồm vùng núi Ural của Nga, chủ yếu là mỏ Saranovskii ở Sarany, mỏ Wessels và N’Chwanging của Nam Phi.

Các mỏ tinh thể Diaspore còn được phát hiện tại Chester, Massachusetts (Mỹ), nhưng không mang lại giá trị thương mại cao. Ngoài ra, đá Diaspore còn được tìm thấy tại các nước khác như New Zealand, Brazil, Argentina, Anh, Trung Quốc, Arizona và Pennsylvania (Mỹ).

Tính chất vật lý và hóa học của đá Diaspore

Ý nghĩa và tác dụng chữa bệnh của đá Diaspore

Tương tự như màu sắc của Diaspore mang lại, viên đá này có khả năng đặc biệt, được dùng để chữa lành, thay đổi những quan điểm trong cuộc sống, giúp bạn có được sự tự tin, tình yêu bản thân, vượt qua những tổn thương trong tình cảm và mang lại sự yên bình.

Tác dụng chữa bệnh vật lý

Đá Diaspore có khả năng cải thiện trí nhớ và hỗ trợ hệ thần kinh cho người sở hữu. Viên đá này còn có thể làm giảm căng thẳng bằng cách giúp giảm huyết áp và nhịp tim khi mang viên đá bên cạnh.

Giống như nhiều loại đá quý không màu, Diaspore có thể mang lại sự tập trung và tinh thần minh mẫn, đặc biệt hiệu quả đối với những người bị sương mù não do lão hóa hoặc căng thẳng.

Tác dụng chữa bệnh tinh thần

Đá Diaspore có khả năng giúp bạn điều chỉnh cảm xúc cho những khởi đầu và quá trình chuyển đổi mới trong cuộc sống. Tuy nhiên, màu sắc khác nhau của viên đá này cũng có các tác dụng chữa bệnh khác nhau.

Tinh thể đá màu xanh lục có khả năng nuôi dưỡng và mang đến sự mạnh mẽ cho bạn. Do màu xanh lục còn được coi là màu sắc của thiên nhiên, nên đá Diaspore mắt mèo màu xanh lục có thể khuyến khích sự sống mới, phát triển và thành công trong công việc, cuộc sống của bạn.

Tinh thể đá màu ô liu giúp tăng khả năng cống hiến, nâng cao kiến thức và tập trung cho người sở hữu.

Ngoài ra, các loại đá Diaspore màu khác đều có khả năng nâng cao trí thông minh, tăng cường khả năng học hỏi và tiếp thu những kiến thức mới cho người đeo.

Đá Diaspore hợp mệnh nào?

Với viên đá có khả năng đổi nhiều màu sắc như Diaspore thì bạn thuộc cung mệnh nào cũng có thể dễ dàng lựa chọn cho mình một loại trang sức phong thủy đẹp:

• Mệnh Kim: hợp với Diaspore màu vàng
• Mệnh Mộc: hợp với Diaspore màu xanh lục
• Mệnh Thủy: hợp với Diaspore màu không màu
• Mệnh Hỏa: hợp với Diaspore màu xanh lục
• Mệnh Thổ: hợp với Diaspore vàng và nâu

Đá Diaspore hợp cung nào?

Theo chiêm tinh học Phương Tây, đá Diaspore phù hợp với các cung hoàng đạo như Bạch Dương, Sư Tử và Song Ngư. Viên đá này sẽ giúp cho những người thuộc cung Bạch Dương có sự cân bằng, nâng cao trực giác và có tầm nhìn xa trong công việc, cuộc sống.

Những người cung Sư Tử sở hữu viên đá Zultanite, sẽ có được khả năng khắc phục những cảm xúc tiêu cực, tăng sự vui vẻ, hạnh phúc và may mắn, thành công trong công việc.

Ngoài ra, viên đá này còn giúp cho những người thuộc cung Song Ngư có được sự lãng mạn và hạnh phúc trong tình yêu.

6 cách chăm sóc và bảo quản đá Diaspore

Đá Diaspore có độ cứng khá tốt nhưng vẫn mềm hơn so với Thạch anh. Tuy nhiên, Diaspore vết rạn hoặc nứt bên trong như kim cương và Topaz, nên cần được chăm sóc và bảo quản bằng 6 cách sau đây:

• Sử dụng nước xà phòng ấm và một miếng vải mềm để làm sạch Diaspore, giúp loại bỏ bụi bẩn mà không gây mài mòn, hư hỏng trang sức.
• Tháo trang sức đá Diaspore trước khi tham gia thể thao, tập thể dục hoặc làm việc nhà. Tránh làm hỏng, nứt hoặc vỡ đá, khi xảy ra va chạm.
• Không nên cho trang sức tiếp xúc với các hóa chất tẩy rửa có nồng độ cao, đặc biệt là thuốc tẩy hoặc axit sunfuric, sẽ làm hư hỏng hoặc mài mòn đá Diaspore.
• Tránh sử dụng chất tẩy rửa siêu âm, máy hấp và các hóa chất gây mài mòn như nước hoa, keo xịt tóc, mỹ phẩm…
• Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột hoặc bảo quản đá ở nơi có nhiệt quá cao. Tốt nhất, bạn nên đặt trang sức này tránh xa các nơi có nguồn nhiệt cao để duy trì độ bền và vẻ đẹp của đá.
• Bảo quản trang sức bằng cách bọc một miếng vải mềm hoặc đặt trang sức bên trong hộp đựng có lót vải, sau đó cất riêng với những loại trang sức khác.

Sự thay đổi màu sắc của đá Diaspore

Đá Diaspore thay đổi màu sắc có thể dễ dàng phân biệt với các loại đá quý đổi màu tương tự khác, do sự hiện diện độc đáo của tính đa sắc, hiệu ứng thay đổi màu sắc, độ cứng và độ bền không thể nhầm lẫn của viên đá này.

Một số loại đá quý có khả năng thay đổi màu sắc tương tự Diaspore như đá Alexandrite có nguồn gốc từ Chrysoberyl, Sapphire, đá Andesine và đá Garnet.

Trong một số trường hợp hiếm, đá Diaspore có thể xuất hiện hiệu ứng Chatoyancy hay còn gọi là hiệu ứng đá mắt mèo và có tên gọi riêng là Diaspore mắt mèo (Cat’s eye Diaspore).

Cường độ đổi màu trong Diaspore thường rất yếu ở những viên đá có kích thước nhỏ, nhưng những viên đá có kích thước lớn hơn sẽ có sự thay đổi màu rõ rệt. Ngoài khả năng thay đổi màu sắc, đá Diaspore còn được biết đến với tính đa sắc.

Một viên đá Diaspore có thể xuất hiện màu xanh tím, xanh lục nhạt hoặc hồng đến đỏ sẫm, tùy thuộc vào góc nhìn. Viên đá này cũng có ánh ngọc trai riêng biệt, rất khó tái tạo.

Spodumene thường bị nhầm lẫn với Diaspore, nhưng loại đá này không sở hữu các tính chất quang học hiếm có của đá Diaspore.

Các yếu tố đánh giá chất lượng đá Diaspore

Màu sắc

Đá Diaspore có khả năng thay đổi màu sắc liên tục. Tuy nhiên, loại đá quý này thường được tìm thấy với các màu sắc nổi bật như đá màu nâu xanh, trắng, hồng, vàng, xanh lục và không màu.

Độ trong suốt

Đá Diaspore có ánh thủy tinh và ánh ngọc trai, tạo nên sự nổi bật cho viên đá quý này. Trong đá Disapore xuất hiện một số tạp chất thấy được bằng mắt thường.

Đá Diaspore có độ trong suốt cao và không xuất hiện tạp chất, có thể nhìn bằng mắt được cho là cực kỳ hiếm và đắt tiền, đặc biệt là những viên đá có kích thước lớn.

Đôi khi, Diaspore xuất hiện với độ trong mờ. Nhưng khi được mài giác cẩn thận, viên đá này sẽ thể hiện độ trong suốt rất rõ ràng.

Giác cắt

Sự phân cắt hoàn hảo và cấu trúc tinh thể của Diaspore làm cho việc cắt theo kiểu đa cạnh (facets) trở nên khó khăn hơn. Do vậy, viên đá này cần được mài giác bởi những nhà kim hoàn có tay nghề cao để tăng thêm giá trị.

Ngoài ra, chất lượng cắt cũng ảnh hưởng đến màu sắc và sự thay đổi màu sắc của đá Diaspore. Những viên đá có giác cắt độc đáo đòi hỏi bảo quản kĩ thường sẽ có mức giá trị bảo hiểm cực kì cao.

Diaspore thường được ưa chuộng mài thành các hình dạng truyền thống như hình bầu dục hoặc được cắt thành hình chữ nhật. Đá Diaspore mắt mèo là một loại Chatoyant quý hiếm, thường được cắt thành dạng cabochon.

Trọng lượng

Đá Diaspore có trọng lượng càng lớn thì tỷ lệ giá càng cao. Những viên đá có trọng lượng 2 carat sẽ có sự thay đổi màu sắc rõ rệt. Tuy nhiên, những viên đá quý hiếm có trọng lượng trên 3 carat sẽ có sự thay đổi màu sắc tốt nhất.

Quá trình xử lý đá Diaspore

Đá Diaspore không được trải qua quá trình xử lý hoặc tăng cường màu sắc. Đây là một viên đá có khả năng tự thay đổi màu, hoàn toàn không nhờ vào việc xử lý và tăng cường từ khi được khai thác tại mỏ đến bày bán tại cửa hàng. Nếu bạn mua một viên Disapore ở cửa hàng uy tín thì hãy yên tâm đây là viên đá tự nhiên chưa qua xử lý.

Các loại đá đổi màu tương tự đá Diaspore

Do sự kết hợp của các tính chất quang học hiếm có nên rất ít loại đá quý có tính chất đổi màu tương tự đá Diaspore.

Đá Diaspore có nhiều thành phần giống Corundum nhưng hai loại đá này lại không liên quan đến nhau.

Đá Diaspore có khả năng bị nhầm lẫn với các loại đá đổi màu tương tự như đá Chrysoberyl, Chrysoberyl mắt mèo, Alexandrite, Alexandrite mắt mèo, Sapphire đổi màu và Garnet đổi màu.

Ngoài ra, Diaspore mắt mèo có nhiều tên thương mại khác như Diaspore Thổ Nhĩ Kỳ, Zultanite mắt mèo, Empholite, Kayserite và Tanatarite, cũng như các biến thể khác của những tên này.

• Tên thương mại liên quan phổ biến nhất: Diaspore Chrome, Mangan Diaspore, Zultanite, Diaspore mắt mèo, Diaspore và Diaspore Thổ Nhĩ Kỳ.
• Tên thương mại liên quan ít được biết đến: Empholite, Kayserite, Tanatarite, Csarite, Ottomanite, Kaolinite, Chlorite, Margarite, Pyrophyllite, Goethite, Gibbsite và Boehmite.

Trang sức đá Diaspore

Những người yêu thích trang sức đá quý đều bị thu hút bởi sự đổi màu tuyệt đẹp của đá Diaspore. Do vậy, viên đá quý hiếm này rất được săn đón và có giá trị cực kỳ cao.

Diaspore đạt 6,5 đến 7 điểm trên thang đo độ cứng Mohs, là viên đá có độ cứng và độ bền tốt, có thể so sánh với Peridot và Tanzanite. Viên đá này có chỉ số khúc xạ là 1,702-1,750, nằm giữa chỉ số khúc xạ của Tanzanite và Spinel, thể hiện độ sáng chói hấp dẫn và mức độ phân tán ánh sáng cao.

Diaspore là loại đá quý lý tưởng khi kết hợp với bất kỳ loại trang sức như bông tai, mặt dây chuyền, vòng tay, dầy chuyền, nhẫn … làm bằng vàng vàng hoặc vàng trắng.

Lịch sử đá Diaspore

Đá Diaspore được đặt tên theo tiếng Hy Lạp Diaspeirein, có nghĩa là “phân tán” màu sắc.

Viên đá Diaspore đổi màu lần đầu tiên được giới thiệu ra thị trường đá quốc tế với tên gọi là Zultanite. Loại đá này được đặt tên theo công ty sở hữu quyền đối với các mỏ đá quý tại Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, viên đá này còn có tên thương hiệu là Csarite.

Tuy nhiên, những tên thương mại này không được công nhận chính thức trong ngành công nghiệp đá quý. Nên loại đá đổi màu này thường được gọi đơn giản bằng tên Diaspore, cũng là tên khoáng vật của viên đá.