Tổng quan về đá Prasiolite

Prasiolite là đá gì?

Thạch anh xanh Prasiolite là một loại đá quý độc đáo và là lựa chọn sáng giá cho trang sức đá quý. Loại đá này còn được gọi là thạch anh tím xanh nhưng tên gọi này không nên sử dụng trong kỹ thuật hoặc hoạt động giao dịch mà chỉ trong dân gian truyền miệng là chủ yếu (lý do sẽ được chỉ rõ trong phần tiếp theo).

Đá Prasiolite thuộc về họ thạch anh, có thể được cắt theo các kiểu cắt đa cạnh (facet) hoặc hạt để làm đồ trang sức và khá phổ biến trong giới sưu tập đá quý ở dạng thô.

Có màu từ vàng lục đến xanh lục, thạch anh tím xanh Prasiolite được tạo thành khi thạch anh tím tự nhiên ở trong môi trường có nhiệt độ cao hoặc bức xạ. Đó chính là cách Prasiolite hình thành từ tự nhiên, khi một tảng đá chứa thạch anh tím bị nung nóng bởi dòng dung nham nóng chảy.

Với Prasiolite nhân tạo, các nhà chế tác dùng những viên thạch anh tím được nung đến khoảng 500 độ C hoặc được chiếu xạ để tạo thành.

Với vẻ đẹp độc đáo và ý nghĩa tâm linh to lớn, Thạch anh tím xanh Prasiolite không chỉ xuất hiện ở trạng thái đá quý tự nhiên mà hiện nay đa số là nuôi cấy nhân tạo. Mọi người yêu thích Prasiolite bởi  màu sắc đẹp và các đặc tính vật lý và ý nghĩa của chúng. Vì vậy Prasiolite là một sự lựa chọn tuyệt vời cho các nhà thiết kế trang sức

Tên gọi gây nhiều tranh cãi của đá Prasiolite

Mặc dù thường được gọi là thạch anh tím xanh vì nguồn gốc hình thành, nhưng cái tên này chưa thực sự chính xác và gây nhầm lẫn. Theo định nghĩa, thạch anh tím là một loại thạch anh có màu tím. Do đó, việc gọi Prasiolite là “thạch anh tím xanh” (Green Amethyst) tạo nên mâu thuẫn giữa các thuật ngữ.

Vào tháng 7 năm 2018, Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (Federal Trade Commission) đã xem xét và tuyên bố rằng tên “thạch anh tím xanh – Green Amethyst” là không chính xác, gây hiểu lầm và mang tính lừa đảo, không minh bạch.

Prasiolite được tìm thấy ở đâu?

Chỉ có một số ít mỏ trên thế giới chứa thạch anh tím chuyển thành đá Prasiolite khi bị nung nóng. Do vậy, hầu hết thạch anh xanh Prasiolite trên thị trường được sản xuất bằng cách nung thạch anh tím được khai thác từ mỏ Montezuma ở Minas Gerais, Brazil. Cũng có một mỏ ở Arizona chứa thạch anh tím có thể được xử lý nhiệt để tạo ra đá Prasiolite.

Prasiolite tự nhiên rất hiếm, chỉ ghi nhận xuất hiện tại khu Susanville bang California Hoa Kỳ, Ba Lan, Canada, Namibia, Tanzania và Zambia.

Ý nghĩa và công dụng của đá Prasiolite

Là đại diện cho hòa bình và sự trầm ổn, Prasiolite còn mang lại sự hào phóng, phát triển, sức khỏe, hạnh phúc và hỗ trợ khả năng sinh sản. Viên đá cũng điều hòa và phục hồi hệ thần kinh cho cơ thể.

Mang màu xanh lá hài hòa và bình yên của thiên nhiên, đá thạch anh xanh này có tác dụng giảm áp lực căng thẳng và các kích thích quá mức. Đá Prasiolite còn mang lại sự hào phóng, phát triển, sức khỏe, hạnh phúc và hỗ trợ khả năng sinh sản. Viên đá cũng điều hòa và phục hồi hệ thần kinh cho cơ thể.

Ngoài ra, Prasiolite còn tượng trưng cho sự tự tôn và viên mãn.

Thạch anh xanh Prasiolite còn là viên đá quý đại diện cho những người sinh vào tháng Hai .

Cách bảo quản thạch anh xanh Prasiolite

Prasiolite nên được làm sạch bằng cách sử dụng nước xà phòng ấm và bàn chải mềm. Như với hầu hết các loại đá quý khác, không nên dùng các hóa chất tẩy rửa gia dụng với Prasiolite và cần tránh tiếp xúc lâu với nhiệt độ quá cao (bao gồm cả ánh mặt trời) vì điều này có thể khiến viên đá bị hỏng hoặc thay đổi màu sắc vĩnh viễn.

Máy làm sạch siêu âm khá an toàn với Prasiolite nhưng cũng cần được sử dụng đúng cách để không làm hỏng viên đá. Trang sức Prasiolite nên được giữ trong hộp có lót vải mềm và cách xa các đồ trang sức khác để không bị trầy xước và hư hại.

Màu sắc của đá Prasiolite

Thạch anh xanh Prasiolite thô chủ yếu đến từ Bolivia và Ấn Độ, có màu xanh lục nhạt với độ bóng như thủy tinh, được yêu thích nhất ở dạng trong suốt. Không có gì ngạc nhiên khi Prasiolite là một loại đá quý được ưa chuộng trong trang sức, đặc biệt là các thiết kế kết hợp nhiều loại đá quý, kim loại khác để tạo nên các sản phẩm trang sức đẹp thu hút và độc đáo.

Được phát hiện lần đầu tiên vào khoảng năm 1950, Prasiolite được đánh giá là có màu sắc rất giống màu xanh lục của khoáng vật đá Beryl như Tourmaline hoặc Peridot.

Phương pháp sản xuất đá Prasiolite

Như đã đề cập ở trên, Prasiolite được tạo nên từ thạch anh tím nung nóng nhưng nó không phải loại đá duy nhất được tạo nên theo cách này mà còn có thể được tạo ra từ Thạch anh vàng (Citrine).

Khi được xử lý nhiệt ở mức 400 – 500 độ C, thạch anh tím sẽ biến thành thạch anh vàng và dần dần không còn sắc tím. Đây là phương phương pháp phổ biến để các nhà sản xuất đá quý nổi tiếng tạo ra thạch anh vàng quý hiếm. Bạn nên biết điều này để lựa chọn được những viên thạch anh vàng chính hãng.

Tuy nhiên, trong quá trình này có một vài ngoại lệ, một số mẫu Thạch anh tím có nguồn gốc từ một số khu vực cụ thể trên thế giới sẽ đổi sang đá màu xanh lục thay vì màu vàng và trở thành đá Prasiolite quý hiếm.

Tính chất bất thường này gần đây đã được các nhà sản xuất và bán đồ trang sức tận dụng để tạo ra một số lượng lớn đá Thạch anh xanh Prasilote. Loại đá Prasiolite nhân tạo như vậy hầu như không thể phát hiện được do đã có một số phương pháp chế tác tinh vi đã được tìm ra. Vì vậy, để có một viên đá chất lượng tự nhiên, bạn chỉ nên mua loại trang sức này từ những nguồn cung cấp nổi tiếng và đáng tin cậy.

Ngoài ra, phương pháp chiếu xạ cũng khiến các viên đá biến đổi màu sắc. Ví dụ, Thạch anh khói có thể được sản xuất bằng cách chiếu xạ đá thạch anh trắng tự nhiên. Thạch anh tím bị mất màu do xử lý nhiệt cũng có thể biến trở lại màu tím ban đầu nếu được chiếu xạ. Nguyên lý của hiện tượng này hiện vẫn chưa được làm rõ. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Thạch anh tím được cấu tạo từ các tinh thể có cấu trúc đặc biệt dễ bị biến đổi bởi nguồn năng lượng quá mức như nhiệt hoặc bức xạ.

Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng bạn không nên để trang sức Prasiolite của mình tiếp xúc với bất kỳ loại ánh sáng tự nhiên hay nhân tạo có cường độ cao nào nếu muốn viên đá của mình vẫn giữ được màu sắc sống động.

Chiếc vòng cổ này kết hợp ba loại đá lần lượt là Prasiolite, Peridot và Apatite

Đá Prasiolite có cần xử lý để cải thiện chất lượng không?

Như đã nói ở trên, Prasiolite được tạo ra bằng cách nung nóng thạch anh tím (chủ yếu là loại đá được khai thác từ Brazil) tại nhiệt độ từ 400 – 500 độ C. Tại mức nhiệt này, thạch anh tím cũng có thể biến thành thạch anh vàng, đỏ, nâu  hoặc không màu, tùy đặc điểm và nguồn gốc của đá.

Phương pháp xử lý nhiệt này luôn mang lại hiệu quả ổn định và có tính lâu dài. Dù gần như không cần phải áp dụng phương pháp bảo quản đặc biệt nào nhưng tránh làm sạch đá Prasiolite bằng hơi nước nóng do tính chất biến đổi khi tiếp xúc với nhiệt độ cao.

Tính chất vật lý và tính chất hóa học của đá Prasiolite