Kính lúp soi kim cương được các thợ kim hoàn và các nhà giám định dùng để phát hiện ra các tạp chất và vết nứt trong khi kiểm tra các loại đá quý cũng như kim cương. Ngoài được sử dụng để kiểm tra trang sức kim cương và quý thì kính lúp soi kim cương còn được dùng trong các lĩnh vực như: máy in, thợ sửa đồng hồ, phẫu thuật, làm mô hình, kiểm định tác phẩm nghệ thuật …

Kính lúp soi kim cương là gì?

Kính lúp soi kim cương loại phổ biến có kích thước từ 18 đến 21 mm và độ phóng đại tiêu chuẩn là 10X, có khả năng gấp xếp gọn lại cho vào túi. Ống kính lớn cho phép các ánh sáng đi qua kính lúp nhiều hơn, giúp quan sát kim cương và đá quý rõ ràng hơn.

Kính lúp soi kim cương có độ phóng đại tiêu chuẩn 10X do Ủy ban Thương mại Liên bang yêu cầu phân loại ở độ khuếch đại này. Loại kính có thấu kính công suất càng lớn thì tiêu cự sẽ giảm và trường nhìn càng hẹp. Thường kính lúp soi kim cương được dùng để kiểm tra đồ trang sức như vàng, bạc … Các loại kính soi có độ phóng đại to hơn lại không được dùng để kiểm tra trang sức.

Tùy thuộc vào ứng dụng mà kính lúp có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau. Các nhà ngọc học thường dùng kính lúp soi kim cương dạng cầm tay thường được đeo như dây chuyền trên cổ, giúp họ dễ xử lý công việc.

2 yếu tố quan trọng để đánh giá chất lượng của kim cương hay đá quý là độ tinh khiết và màu sắc. Vì vậy, trước khi mua kim cương đá quý cần phải kiểm tra 2 yếu tố này một cách cẩn thận. Kính lúp soi kim cương sẽ hỗ trợ bạn kiểm tra các khía cạnh ẩn của viên đá, điều này sẽ giúp bạn mua được viên đá quý chất lượng.

Lợi ích của kính lúp soi kim cương

Kính lúp soi kim cương được sử dụng để xác định một số tạp chất không nhìn được bằng mắt của các yếu tố đánh giá chất lượng như: độ tinh khiết, màu sắc, giác cắt và trọng lượng.

Thợ kim hoàn chuyên nghiệp hoặc các nhà giám định có thể dễ dàng quan sát tạp chất trong viên đá bằng mắt thường và quan sát màu sắc khi đưa viên đá lên xuống ở một góc nhìn nhất định. Tuy nhiên đa số người tiêu dùng thông thường sẽ không quen quan sát như vậy. Do đó bạn nên sử dụng kính lúp soi kim cương khi mua sắm các viên đá giá trị cao.

Các loại kính lúp soi kim cương hiện nay

Kính lúp soi kim cương phổ biến nhất là loại kính có một thấu kính, có thể xoay vào và xoay ra khỏi ống bọc nhựa.

Kính lúp ngày xưa thường được đặt sát vào mắt nhưng ngày nay đã bị thay thế hoàn toàn bởi các loại kính giữ được ngang tầm mắt. Kính lúp soi kim cương ngày nay cũng có một ống bọc hoặc hộp tích hợp để xoay thấu kinh vào bên trong sau khi sử dụng, giúp bảo vệ thấu kính không bị trầy xước hay hư hỏng.

Thợ kim hoàn thường dùng kính lúp soi kim cương có độ phóng đại 10X và 30X khi soi kim cương hoặc đá quý. Kính lúp 10X sẽ giúp xác định nhanh các lỗi trên viên đá, trong trường hợp cần xem kĩ hơn lỗi trong viên đá, các thợ kim hoàn sẽ dùng đến kính 30X

Khi kiểm tra các đồ trang sức mà không cần kiểm tra các viên đá gắn trên trang sức thì thợ kim hoàn sẽ luôn sử dụng kính lúp 10X.

Cách sử dụng kính lúp soi kim cương

Sử dụng kính lúp soi kim cương không khó nhưng cần thao tác đúng để sử dụng công cụ này một cách chính xác. Kính lúp giúp bạn xác định tương đối nhanh và nhiều các khía cạnh của một viên đá. Bạn có thể dễ dàng mua một chiếc kính lúp để phục vụ cho nhu cầu của mình và loại dụng cụ này cũng rẻ hơn nhiều so với các thiết bị kiểm tra khác.

Dưới đây là các bước hướng dẫn bạn cách sử dụng kính lúp soi kim cương chính xác nhất.

• Bước 1: Mở kính lúp ra và kẹp ngón trỏ của bạn vào khe ở cuối đối diện với ống kính. Có thể xem ống kính bất kỳ mặt nào mình muốn, miễn sao tay cầm kính lúp của bạn cảm thấy thoải mái.
• Bước 2: Đặt kính lúp lên gần mắt và ấn đốt ngón tay cái vào má, vì vị trí này sẽ đảm bảo rằng tay của bạn sẽ vững vàng. Có thể đặt khuỷu tay của mình lên bàn để ổn định hơn.
• Bước 3: Tay còn lại của bạn sẽ cầm lấy viên đá và di chuyển đá quý cách thấu kính trong vòng 1 inch. Di chuyển viên đá xung quanh thấu kính cho đến khi đá quý đi vào tiêu điểm.
• Bước 4: Kiểm tra trước các góc độ khác nhau của bề mặt viên kim cương.
• Bước 5: So sánh những gì bạn quan sát được (vị trí vết nứt, loại tạp chất …) với giấy giám định kim cương.
• Bước 6: Đối với những viên đá quý nhỏ bạn có thể xem toàn bộ đá cùng một lúc. Nhưng với viên hoặc tảng đá lớn thì bạn nên tập trung xem từng phần một để có thể kiểm tra chính xác hơn.

10 mẹo sử dụng kính lúp soi kim cương

Dưới đây là 10 mẹo giúp cho những bạn mới bắt đầu sử dụng kính lúp soi kim cương.

1. Chọn kính lúp soi kim cương có ba thấu kính được gắn với nhau

Kính lúp soi kim cương có ba thấu kính được gắn với nhau là loại kính ba tròng có thể mua ở hầu hết các cửa hàng mắt mắt. Kính lúp ba tròng có thể khắc phục được hai vấn đề mà các loại thấu kính khác gặp phải. Trên các cạnh của kính lúp ba tròng sẽ không tìm thấy bất kì viền màu nào và hình ảnh cũng không bị biến dạng.

2. Sử dụng kính Achromatic và Aplantic

Kính lúp tốt nhất nên sử dụng là kính Achromatic và Aplantic. Thiết kế của kính Achromatic giúp giải phóng thấu kính khỏi những màu bên ngoài không mong muốn. Việc kiểm soát chặt chẽ tiêu điểm của kính Aplantic giúp cho hình ảnh sắc nét hơn.

Kính lúp soi kim cương nên có thân màu đen, vì màu đen sẽ làm giảm phản xạ ánh sáng và không đưa ánh sáng bên ngoài như màu vàng, bạc vào trong khi kiểm tra đá.

3. Di chuyển đá quý đến kính lúp

Khi kiểm tra đá quý bạn cần di chuyển viên đá đến thấu kính, tránh di chuyển kính lúp. Giữ kính lúp cố định để có thể duy trì tiêu cự khi kiểm tra.

4. Sử dụng cả hai mắt khi kiểm tra

Mọi người thường có thói quen nhắm một mắt khi sử dụng kính lúp soi kim cương. Tuy nhiên, điều này có thể không hiệu quả và thay vào đó bạn nên mở cả hai mắt khi kiểm tra để giảm mỏi mắt.

5. Kiểm tra nguồn sáng để kiểm tra đá quý

Trước khi triểm tra đá bạn phải đảm bảo rằng căn phòng có nguồn ánh sáng tốt. Căn phòng không nên quá tối hoặc quá sáng. Bạn nên tránh ánh sáng của đèn LED cường độ cao vì đèn có nguy cơ tạo bóng trên đá quý.

6. Đặt đèn phía sau viên đá

Để có thể nhìn rõ bên trong viên đá, hãy đặt đèn phía sau viên đá để ánh sáng chiếu qua. Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm tra các tạp chất trong đá quý hơn. Tuy nhiên, mẹo này đôi khi sẽ không hiệu quả đối với kim cương, nhưng lại đặc biệt hiệu quả đối với đá quý màu.

7. Đánh giá đá quý bằng mắt thường trước

Trước khi sử dụng kính lúp soi kim cương, hãy kiểm tra viên kim cương bằng mắt trước để quan sát tổng quan các vị trí của tạp chất hoặc màu sắc có thể nhìn thấy trong viên đá.

8. Làm sạch viên đá trước khi quan sát bằng kính lúp

Làm sạch viên kim cương hoặc đá quý trước khi kiểm tra để đảm bảo rằng các bụi bẩn trên bề mặt không bị nhầm lẫn với tạp chất.

9. Tháo bỏ các ngạnh bảo vệ trên trang sức

Khó có thể kiểm tra chính xác khi viên đá được bao bọc bởi các kim loại bảo vệ. Các kim loại này không những che đi các khuyết điểm của viên đá mà còn có thể làm thay đổi màu sắc đá quý.

Nhiều thợ kim hoàn sử dụng ngạnh trên trang sức để che đi những khuyết điểm của đá quý như vết nứt hoặc đốm. Trước khi kiểm tra đá quý, hãy loại bỏ hết những kim loại bảo vệ đá để có thể xem toàn bộ viên đá quý mà không có vật cản.

Giá của một chiếc kính lúp soi kim cương bao nhiêu?

Nếu mua một chiếc kính lúp soi kim cương 10X chỉ có giá vài USD, thì chắc chắn đây là chiếc kính kém chất lượng và không sử dụng được cho việc quan sát kim cương đá quý. Loại kính lúp tốt nhất được gọi là Triplets, cái tên này cho biết trong quá trình sản xuất thì kính lúp soi kim cương sẽ sử dụng loại thấu kính 3 thành phần. Loại thấu kính này sẽ giúp cải thiện khả năng lấy nét và giảm quang sai màu (CA) cho kính lúp.

CA là nơi ánh sáng bị khúc xạ khi đi qua các vật thể. Trong trường hợp kính không hội tụ đúng các điểm khi chiếu vào mắt, sẽ dẫn đến việc kính lúp bị hiện tượng CA và sẽ xuất hiện hiệu ứng viền tím trên thấu kính khi soi bề mặt kim cương , sau đó ảnh hưởng đến toàn bộ hình ảnh.

Các loại kính lúp giá rẻ thường có vấn đề về CA và các nhà sản xuất đang gặp khó khăn trong việc loại bỏ loại kính này hoàn toàn.

Bạn có thể mua kính lúp kép (2 thấu kính). Loại kính này thường có sẵn, chất lượng tốt và mức tăng giá cũng tương đối nhỏ so với Triplet.
Nikon và Zeiss là hai nhà sản xuất kính lúp chất lượng lớn nhất thế giới. Hai công ty này đều nổi tiếng về sản xuất máy ảnh, kính lúp và thiết bị phòng thí nghiệm chất lượng cao. Kính lúp 10X đúng chuẩn chất lượng sẽ có giá từ 60 – 100 USD.

Một số nhà sản xuất khác cũng có uy tín lớn trong việc sản xuất thiết bị quang học cao cấp là Baush và Lomb. Đây là một thương hiệu khá nổi tiếng về lĩnh vực kính áp tròng và dung dịch làm sạch giúp kính áp tròng luôn ở trình trạng tốt nhất.

Khi mua hàng ở Baush và Lomb, bạn có thể tiết kiệm được khoảng 1/3 số tiền so với giá kính lúp của Nikon hoặc Zeiss.

Cách sử dụng kính lúp soi kim cương của thợ sửa đồng hồ

Thợ sửa đồng hồ thường sử dụng loại kính lúp có thiết kế kẹp quanh mắt và được giữ cố định bởi các cơ mắt. Một số loại kính lúp khác mà thợ đồng hồ cũng hay sử dụng là loại kính lúp có dây đeo trên đầu hoặc có thể gắn trên mắt kính để tránh làm căng cơ mắt.

Thiết kế của kính lúp dính trên mắt giúp cho người thợ đồng hồ có thể sử dụng cả hai tay làm việc. Độ phóng đại của kính lúp sẽ khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu của người dùng.

Kính lúp là một công cụ giúp cho thợ sửa đồng hồ lắp ráp các cơ chế phức tạp của đồng hồ một cách dễ dàng hơn. Công cụ này cũng có thể hữu ích khi dùng để kiểm tra chất lượng và tình trạng của đồng hồ hoặc đồ trang sức trong quá trình mua.

Kính lúp của thợ đồng hồ phải nhẹ để ít gây mỏi mắt. Kính cũng phải dễ dàng khi di chuyển và không có độ phóng đại lớn hơn 20X. Độ phóng đại cao hơn 20X sẽ làm giảm độ sâu của trường nhìn dẫn đến chất lượng hình ảnh bị giảm.

Dưới đây là cách sử dụng kính lúp của thợ sửa đồng hồ.

• Bước 1: Đặt kính lúp lên mắt và kẹp các cơ mắt xung quanh chiếc kính để giữ đúng vị trí.
• Bước 2: Mở cả hai mắt và di chuyển vật cần xem đến tầm nhìn.
• Bước 3: Giữ vật cách kính lúp khoảng 1 inch và từ từ di chuyển vật phẩm xung quanh cho đến khi vật đó nằm trong tiêu điểm.

Sử dụng nhíp để giữ kim cương khi kiểm tra bằng kính lúp

Kim cương là loại đá quý nổi tiếng với việc có thể thu hút dầu mỡ. Mặc dù tay bạn đang trong tình trạng sạch sẽ nhưng dấu vân tay của bạn có thể sẽ để lại vết dấu trên bề mặt đá. Những dấu vệt này nếu được hiển thị dưới độ phóng đại của kính lúp thì có thể sẽ bị nhầm lẫn với các khuyết điểm tự nhiên khác.

Khi kiểm tra kim cương, cách đúng nhất là sử dụng nhíp để giữ viên đá đúng vị trí. Bạn chỉ nên kẹp nhẹ các cạnh của kim cương, vì kẹp mạnh có thể làm hỏng các cạnh của đá. Nhíp sẽ giúp cố định viên đá và cho phép đủ ánh sáng đi qua khi quan sát.

Loại nhíp tốt nhất để sử dụng là nhíp khóa. Loại nhíp này nhíp có một khóa bên để giữ đá cố định một chỗ.

Khi sử dụng nhíp, hãy kẹp dụng cụ giữa ngón cái và ngón giữa. Ngón trỏ của bạn sẽ đi vào lỗ nhíp để tạo đủ áp lực giúp mở rộng khoảng cách. Lật úp viên kim cương xuống bằng nhíp. Hạ dụng cụ xung quanh viên đá và trượt khóa vào vị trí khi bạn đã nắm chắc.

Khi bạn chưa quá rành về kim cương và đá quý thì khi đi mua, hãy luôn yêu cầu nơi bán cho bạn quan sát kim cương hay đá quý dưới kính lúp hoặc kính phóng đại để so sánh với giấy chứng nhận. Các nơi bán kim cương đá quý uy tín và đàng hoàng sẽ luôn luôn cho bạn xem viên đá qua kính phóng đại và hướng dẫn cụ thể cho bạn cách quan sát viên đá cũng như so sánh viên đá với giấy chứng nhận đá quý.