Đá Huyền Thạch là một khoáng chất được hình thành từ sự phân hủy gỗ cây, có màu sắc trải dài từ nâu sẫm đến đen. Viên đá quý này còn được cho là một trong những loại đá quý hữu cơ lâu đời nhất trên thế giới.

Đá Huyền Thạch là gì?

Đá Huyền Thạch hay còn được biết đến với tên gọi là đá Jet, than non hoặc hổ phách đen, là một loại khoáng chất có nguồn gốc thực vật, được hình thành từ sự phân huỷ của gỗ. Viên đá này cũng thuộc một trong số ít các loại đá quý hữu cơ như ngọc trai, hổ phách và đá san hô.

Có màu sắc tương đồng, đá Jet thường bị nhầm lẫn với đá Shungite. Tuy nhiên Jet có màu đen, nâu sẫm và độ bóng cao hơn, trong khi đá Shungite có bề mặt thô nhám. Huyền Thạch cũng được ưa chuộng dùng để mài giác hoặc chạm khắc thành những hình dạng bắt mắt, làm trang sức và các vật phẩm trưng bày phổ biến.

Tính chất vật lý và tính chất hóa học của đá Huyền Thạch

Ý nghĩa và công dụng của Huyền Thạch

Không chỉ là một loại phụ kiện tang lễ, đá Huyền Thạch còn có công dụng hỗ trợ điều trị các chứng đau nửa đầu, viêm, đau bụng kinh hoặc mất cân bằng của hormone. Về mặt cảm xúc, đá Jet là biểu tượng của sự bảo vệ, mang đến sức mạnh, chuyển hoá năng lượng tích cực và thu hút sự may mắn cho chủ nhân.

Đá Huyền Thạch hợp mệnh gì?

Theo phong thuỷ, đá Huyền Thạch sở hữu sự may mắn, giúp cân bằng cảm xúc, mang đến sự thịnh vượng, tầm nhìn chính xác và suy nghĩ tích cực cho những người thuộc mệnh sau:

• Mệnh Kim và mệnh Thổ: phù hợp với những viên đá màu nâu.
• Mệnh Mộc và mệnh Thủy: phù hợp với những viên đá màu đen.

Đá Huyền Thạch hợp với cung nào?

Đá Jet là một trong các viên đá khai sinh dành cho tháng 12 và là viên đá phù hợp với cung Ma Kết. Thường xuyên mang viên đá này bên cạnh, bạn sẽ cảm nhận được một sức mạnh huyền bí, tinh thần minh mẫn, thu hút tài lộc, phát triển sự nghiệp và tránh xa mọi cám dỗ trong cuộc sống.

6 cách chăm sóc và vệ sinh đá Huyền Thạch

Đá Huyền Thạch có độ cứng khá thấp, được xếp hạng 2,5-4 điểm trên thang đo Mohs nên rất dễ bị vỡ hoặc trầy xước. Để viên đá luôn giữ được độ bền và màu sắc óng ánh, bạn cần chú ý 6 cách chăm sóc sau đây:

• Làm sạch viên đá bằng nước ấm, xà phòng dịu nhẹ và bàn chải đánh răng mềm, sau đó lâu khô bằng khăn lông mềm.
• Tránh để đá Jet tiếp xúc trực tiếp với các loại hóa chất tẩy rửa mạnh như axit, nước hoa hoặc mỹ phẩm.
• Không sử dụng các hệ thống làm sạch cơ học như hơi nước và sóng siêu âm để vệ sinh đá quý.
• Luôn tháo trang sức gắn tinh thể Huyền Thạch trước khi tham gia các môn thể thao hoặc hoạt động thể chất, gây hư hỏng đá quý.
• Bảo quản đá quý Huyền Thạch riêng biệt trong hộp đựng trang sức có lót vải mềm, tránh xa các loại đá quý và trang sức khác.
• Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng một ít dầu khoáng để phục hồi độ bóng cho viên đá.

Yếu tố đánh giá chất lượng của đá Huyền Thạch

Màu sắc

Đá Huyền Thạch có màu sắc trải dài từ nâu sẫm đến đen, tuy nhiên các viên đá màu đen mang lại giá trị cao hơn. Một số mẫu vật còn xuất hiện màu vệt gỗ, thể hiện cấu trúc hình thành của viên đá.

Giác cắt

Đá Huyền Thạch thường được mài giác và chạm khắc thành nhiều hình dạng khác nhau, phổ biến nhất là các viên chạm khắc Cameo, Intaglio, cabochon, hạt hoặc khảm. Tuy nhiên, quá trình này thường được thực hiện bởi các thợ cắt có sự tử tỉ và tay nghề cao, giúp thể hiện tối đa sự óng ánh của viên đá.

Độ trong suốt

Đá Jet có độ mờ đục nên thường được đánh bóng để tạo hiệu ứng lấp lánh, giúp tăng giá trị và thu hút sự chú ý của những người đam mê trang sức đá quý.

Đá Huyền Thạch có được xử lý nhiệt?

Đá Huyền Thạch được ưa chuộng xử lý nhiệt và mô phỏng phổ biến hơn các loại đá quý thông thường. Các nhà kim hoàn thường sử dụng đá Chalcedony, Tourmaline đen, đá Obsidian, kính đen hoặc nhựa để mô phỏng tinh thể Huyền Thạch.

Giá trị đá Huyền Thạch

Mặc dù đồ trang sức cổ chạm khắc có giá từ 300 đến 1.000 USD, các loại đá quý Huyền Thạch vẫn được bán với mức giá khoảng 0,4 USD mỗi carat.

Những tác phẩm đá Jet được chạm khắc với kích thước lớn có giá khoảng 0,3 USD mỗi carat. Trong khi các viên Huyền Thạch được mài giác dạng hạt có giá dưới 1 USD/ carat. Các món trang sức gắn đá quý Jet có thể được bán với giá đắt hơn, tùy thuộc vào chất lượng của mỗi viên đá.

Các loại đá Huyền Thạch

• Đá Huyền Thạch Acoma: Là một viên đá mềm mại, được khai thác gần vùng Acoma Pueblo của New Mexico. Viên đá này được sử dụng làm đồ trang sức đá quý phổ biến của người Mỹ bản địa Tây Nam.
• Đá Erzurum hoặc đá Oltu: Một loại Huyền Thạch được khai thác ở miền đông Thổ Nhĩ Kỳ.
• Đá Jet Tây Ban Nha: Tinh thể chứa hàm lượng lưu huỳnh cao, có độ cứng và giòn tốt, được khai thác ở Tây Ban Nha.
• Whitby Jet: Chứa hàm lượng lưu huỳnh thấp và được khai thác ở Whitby. Tuy nhiên, đây là loại đá Huyền Thạch có chất lượng đá quý cao và được ưa chuộng nhất.

Phân biệt đá Jet và đá Onyx

Trang sức gắn đá Huyền Thạch

Đá Huyền Thạch có độ cứng khá thấp nên được ưa chuộng với các thiết kế đơn giản như mặt dây chuyền, nhẫn, bông tai và cài tóc. Đôi khi, viên đá này còn được kết hợp với các kim loại quý như vàng vàng, vàng trắng, vàng hồng, bạc hoặc bạch kim, giúp tăng thêm sự huyền bí, quyến rũ và gợi cảm cho chủ nhân.

Lịch sử đá Huyền Thạch

Đá Huyền Thạch đã xuất hiện từ lâu trong lịch sử, từ 10.000 năm trước Công Nguyên. Viên đá này đã được tìm thấy trong di tích khảo cổ học về đồ trang sức niên đại và các hiện vật La Mã, Viking và Saxon.

Trong nhiều thế kỷ, Huyền Thạch còn được gọi là than non, có ý nghĩa là đá của máy đo trong tiếng Hy Lạp. Người La Mã cổ đại đã sử dụng đá Jet trong các loại trang sức như nhẫn, mặt dây chuyền, kẹp tóc và đồ trang trí với ý nghĩa mang đến sự bảo vệ cho người đeo.

Do hình dáng thô sơ, người dân Trung cổ thường gọi viên đá này là hổ phách đen và Gagates. Đến thế kỷ 12, các nhà kim hoàn mới đặt tên cho viên đá là Jet. Trong thời đại Victoria (1837-1901), tinh thể Huyền Thạch trở nên phổ biến và được khai thác nhiều hơn.

Năm 1851, đá Huyền Thạch lần đầu tiên được giới thiệu tới công chúng tại Triễn lãm, trở thành món quà lưu niệm của khách du lịch. Năm 1860, cửa hàng bán đá Jet đầu tiên được thành lập. Đến năm 1861, Nữ hoàng Victoria đã sử dụng trang sức gắn tinh thể đá quý Jet để tham dự lễ tang của Hoàng tử Albert, khiến cho viên đá ngày càng được chú ý hơn.

Quá trình hình thành đá Huyền Thạch

Quá trình hình thành đá Huyền Thạch mất hàng ngàn đến hàng triệu năm. Một phần của cành cây thuộc họ Araucariaceae trong kỷ Jura và kỷ Phấn trắng bị chìm xuống đáy nước, sau đó được bao phủ bởi trầm tích. Trải qua nhiều thế kỷ, vật liệu gỗ này dần dần bị nén, phân hủy và nung nóng thành các vật liệu hóa thạch như Huyền Thạch.

Tuy nhiên, nguồn nước cũng ảnh hưởng quan trọng đến quá trình tạo ra đá Jet. Môi trường nước muối sẽ tạo nên các tinh thể Jet cứng và môi trường nước ngọt sẽ tạo ra các viên Jet mềm.

Nơi khai thác Huyền Thạch

Nguồn cung cấp đá Huyền Thạch chất lượng cao hàng đầu là Anh, trong khi Tây Ban Nha được xếp thứ hai về sản lượng sản xuất Huyền Thạch thương mại. Các nguồn cung cấp đá Jet khác bao gồm Áo, Campuchia, Canada, Pháp, Đức, Ấn Độ, Ý, Luxembourg, Mông Cổ, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Hoa Kỳ.