Đá Humite là một loại đá bán quý thuộc nhóm khoáng chất Humite, có màu sắc trải dài từ vàng đến cam, được ưa chuộng sử dụng trong quá trình chế tạo đồ trang sức hay vật phẩm trang trí phong thủy. Việt Nam là một trong số các quốc gia trên thế giới có trữ lượng lớn đá Humite.
Nội Dung Bài Viết
Đá Humite là gì?
Đá Humite còn được gọi là “umite”, là một loại đá bán quý hiếm, có hình dáng tương tự như Citrine và Topaz, có công thức hóa học là Mg7(SiO4)3F2. Humite thường chứa các tạp chất phổ biến như mangan, canxi, nhôm, titanium,… và sự hiện diện của dioxide titanium có thể làm thay đổi đáng kể tính chất quang học của viên đá.
Humite nằm trong nhóm khoáng chất cùng tên – Humite, cùng với các loại đá nổi tiếng khác. Khoáng chất phổ biến nhất trong nhóm Humite là Chondrodite, chứa 10% titan dioxide. Một số loại Chondrodite có 11,5% oxit kẽm và 36% mangan oxit. Ngoài đá Humite, nhóm khoáng chất Humite còn bao gồm:
- Clinohumite: Công thức hóa học là Mg9(SiO4)4F2
- Chondrodit: Công thức hóa học là Mg5(SiO4)2F2
- Norbergit: Công thức hóa học là Mg3(SiO4)F2
- Hydroxylchondrodit: Công thức hóa học là Mg5(SiO4)2(OH)2
- Hydroxylcinohumite: Công thức hóa học là Mg9(SiO4)4(OH)2
Tính chất vật lý và tính chất hóa học của khoáng chất Humite và đá Humite
| Công thức hóa học | Mg7(SiO4)3F2 |
| Cấu trúc tinh thể | Trực thoi (Norbergite & Humite); Đơn nghiêng (Clinohumite & Chondrodite) |
| Màu sắc | Vàng, cam, nâu, trắng |
| Độ cứng | 6 điểm trên thang độ cứng Mohs |
| Độ bóng | Thủy tinh hoặc nhựa |
| Trong suốt | Mờ đến trong suốt |
| Chỉ số khúc xạ | Nhóm Humite: 1,563 – 1,675;
Humite: 1,607 – 1,675 |
| Trọng lượng | Nhóm Humite: 3,15 – 3,35
Humite: 3,20 – 3,32 |
| Phân tách | Kém, không rõ ràng trên {100} |
| Gãy | Dưới màng cứng hoặc không đồng đểu |
| Vệt | Trắng |
| Phát quang | Đôi khi huỳnh quang yếu, màu vàng nhạt ở SW-UV |
| Đa sắc | Màu vàng đến không màu |
| Lưỡng chiết | Nhóm Humite: 0,026 – 0,041
Humite: 0,029 – 0,032 |
| Phân tán | Yếu |
Ý nghĩa và công dụng của đá Humite
Tác dụng chữa bệnh tinh thần
Đá Humite tượng trưng cho sự hy vọng, niềm vui, sự thỏa mãn, giúp xua tan cảm giác căng thẳng, lo lắng và sự sợ hãi. Viên đá quý màu vàng này giúp chủ nhân nâng cao sự tự tin, mang lại sức sống mạnh mẽ, sự thành công trong công việc, cuộc sống.
Tác dụng chữa bệnh thể chất
Đá Humite được xem là một viên đá quý có khả năng chữa bệnh mạnh mẽ, được sử phổ biến trong quá trình điều trị các bệnh liên quan đến gan, thận, tuyến tụy, xương khớp. Humite còn giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng, cải thiện được sức mạnh thể chất và nâng cao thị lực.
Đá Humite hợp với mệnh nào?
Trong phong thủy, đá Humite tượng trưng cho sự giàu có, sự tự tin, khả năng sáng tạo, mang đến tài lộc, thịnh vượng cho những mệnh sau:
- Mệnh Kim: hợp với những viên đá quý màu trắng, vàng.
- Mệnh Mộc: thích hợp với những viên đá quý màu nâu.
- Mệnh Thổ: hợp với các viên Humite màu cam, đỏ.
- Mệnh Thủy: phù hợp với những viên đá Humite vàng.
Đá Humite hợp với cung nào?
Đá Humite thuộc một trong các viên đá khai sinh cho tháng 11 và là viên đá quý dành cho cung Bọ Cạp. Viên đá này giúp chủ nhân kiểm soát cảm xúc, có được tầm nhìn xa, sự mạnh mẽ để đưa ra quyết định đúng đắn trong công việc.
4 cách chăm sóc và làm sạch đá Humite
Đá Humite được xếp hạng 6 điểm trên thang độ cứng Mohs, có độ bền tương đối cao. Tuy nhiên, để đá quý giữ được độ bền theo thời gian, bạn cần chú ý chăm sóc và bảo quản theo 4 cách sau đây:
- Dùng nước ấm, xà phòng có nồng độ dịu nhẹ và bàn chải đánh răng làm sạch đá Humite.
- Tránh sử dụng máy siêu âm, hơi nước và các chất tẩy rửa có nồng độ mạnh để vệ sinh viên đá.
- Tháo trang sức gắn đá Humite khi tham gia các hoạt động mạnh như thể dục, thể thao và làm việc nhà.
- Cất giữ đá Humite riêng biệt trong hộp đựng trang sức có lót vải mềm, tránh xa các loại đá quý khác.
Tiêu chí đánh giá chất lượng của nhóm đá Humite
Màu sắc
Tất cả các loại đá trong nhóm Humite đều có màu sắc trải dài từ vàng đến cam, đôi khi có màu nâu. Đặc biệt, những viên đá Humite có thể có màu vàng lục hoặc đỏ cam, trong khi đá Chondrodite có thể có màu đỏ.
Các loại đá trong nhóm Humite khi trải qua quá trình mài giác thường có màu vàng đến cam (thường là Clinohumite hoặc Chondrodite) và những viên có màu sắc càng rực rỡ thì có giá trị càng cao.
Giác cắt
Loại đá được mài giác nhiều nhất trong số các khoáng chất thuộc nhóm Humite chính là Clinohumite, kế tiếp là đá Chondrodite. Đá Humite thường được bán dưới dạng thô, thu hút nhiều nhà sưu tập trên thế giới.
Độ tinh khiết
Nhóm đá Humite thường chứa nhiều tạp chất có thể nhìn thấy bằng mắt thường như dấu vân tay, tạp chất dạng kim, đường tăng trưởng, ảnh hưởng đến độ tinh khiết của đá quý. Những viên đá có giá trị cao thường không có hoặc có rất ít tạp chất có thể nhìn thấy được.
Trọng lượng
Các loại đá trong nhóm Humite hiếm khi được cắt thành những viên đá có trọng lượng trên 3 carat và những viên đá có kích thước lớn thường có chất lượng khá thấp. Từ năm 1980, ở Tajikistan đã tạo ra những viên đá Humite khổng lồ lên đến 84 carat.
Giá trị đá Humite
Nhóm đá Humite có nhiều mức giá khác nhau, tùy thuộc vào chất lượng, kích thước và như nhu cầu thị trường đá quý. Những tinh thể đá Humite thô thường có giao động từ 20 USD. Trong đó ở Gem Rock Auctions, bạn có thể tìm thấy Clinohumite màu cam rực rỡ với giá 70 – 820 USD/ carat.
Những viên Chondrodite màu vàng mài giác có giá giao động từ 170 – 3.500 USD/carat, đá Clinohumite thô có giá từ 0,69 – 5 USD/carat, các mẫu vật Chondrodite thô có giá giao động từ 10 – 950 USD/carat.
Trang sức gắn đá Humite
Đá Humite sở hữu màu sắc độc đáo nên thường được dùng để chế tác các loại trang sức đá quý đẹp mắt như dây chuyền, bông tai, nhẫn hoặc vòng tay.
Đôi khi, viên đá này còn được kết hợp với các loại đá như ngọc trai, Garnet, thạch anh, Tourmaline, Cerussite,… và các kim loại quý như vàng vàng, vàng trắng, vàng hồng, vàng 10K, bạc hoặc bạch kim,… để tăng sự huyền bí, nổi bật cho chủ nhân.
Lịch sử đá Humite
Đá Humite được phát hiện lần đầu vào năm 1813 bởi nhà khoa học người Pháp Jacques-Louis Comte de Bournon, khi ông nghiên cứu các mẫu vật từ núi Somma ở Ý. Bournon đặt tên khoáng vật này là “humite” để tưởng nhớ ngài Abraham Hume, một nhà sưu tập đá quý và chính trị gia người Anh.
Các loại khoáng vật khác trong nhóm Humite được phát hiện và đặt tên sau:
- Chondrodite: Đặt tên bởi nhà sử học Thụy Điển Abraham Constantine Mouradgea d’Ohsson vào năm 1817 từ các mẫu được tìm thấy ở Thụy Điển, với tên có nghĩa là “có sạn và giống như tuyến” bởi thường có dạng hạt nhỏ.
- Clinohumite: Đặt tên bởi nhà khoáng vật học người Pháp Alfred Lewis Oliver Legrand des Cloizeuax vào năm 1876 vì giống với humite nhưng có hệ tinh thể đơn nghiêng.
- Norbergite: Đặt tên bởi nhà địa chất Thụy Điển Per Geijer vào năm 1926 sau khi được phát hiện ở Norberg, Thụy Điển.
Quá trình hình thành đá Humite
Khoáng vật Humite thường được hình thành trong các khu vực biến chất tiếp xúc với đá vôi hoặc đá dolostone, đôi khi cũng xuất hiện trong đá kiềm lửa. Các yếu tố ngoại lực có thể gây ra sự biến chất của khoáng vật Humite, biến thành clorit hoặc chứa nhiều magiê hơn.
Địa điểm khai thác khoáng chất Humite
Khoáng chất Humite được tìm thấy trên khắp thế giới, tuy nhiên thường khá hiếm ít khi xuất hiện dưới dạng tinh thể đá quý. Các nguồn cung cấp cho mỗi loại bao gồm:
- Humite: Việt Nam, Canada, Phần Lan, Nam Phi và Thụy Điển.
- Clinohumite: Phổ biến ở Tajikistan, Nga, Ý, Tây Ban Nha, California (Mỹ), Afghanistan, Trung Quốc, Tanzania, Việt Nam và Siberia.
- Chondrodite: Thường được tìm thấy ở New York (Mỹ), Afghanistan, Trung Quốc, Tanzania, Myanmar và Việt Nam.
- Norbergite: Chủ yếu xuất hiện tại Thụy Điển và Mỹ (New Jersey & New York).
- Chondrodite đến từ New York, Hoa Kỳ, trong khi đa số clinohumite chất lượng đến từ Tajikistan.
